IMGw60 (2)

o zwiększenie odpowiedzialności;

o wyzwolenie zablokowanej w tradycyjnych układach strukturalnych inwencji twórczej;

o wykorzystanie efektu zbiorowego rozwiązywania problemów przez szeroki zespól specjalistów; o usprawnienie przepływu informacji.

Lata dziewięćdziesiąte, to okres wielopłaszczyznowego rozwoju trendów w zarządzaniu. Zaliczamy do nich między innymi:

•    technikę zarządzania przez konflikt, gdzie konflikt może być wykorzystany jako narzędzie zarządzania;

•    technikę zarządzania zadaniami (zadania muszą być oderwane od skostniałej struktury i oparte na projekcie);

•    technika „Speed Management” - preferuje ludzi, którzy gwarantują „dziś pomysł - jutro wdrażanie”;

•    Technika Organization Development (OD);

•    controling personalny;

•    zarządzanie wiedzą;

•    Lean Management;

•    Reengineering.

Trzy ostatnie zostaną zaprezentowane bardziej szczegółowo.

Zarządzanie wiedzą najczęściej definiowane jest jako systematyczne i zorganizowane działania w celu poprawy wyników organizacji¹¹³. Według J. Penca działania te obejmują systematyczne tworzenie, upowszechnianie i wykorzystywanie wiedzy przez pracowników w najdogodniejszej dla nich formie i w najróżniejszych obszarach, jak: metody produkcji, procedury biurowe, obsługa klienta, współpraca z partnerami wewnętrznymi i zewnętrznym ¹⁴.

Interesujący opis zarządzania wiedzą przedstawili Probst, Raub, Romhard wyróżniając następujące jej podprocesy¹¹⁵:

•    lokalizowanie wiedzy, polegające na uzyskaniu klarownego obrazu wewnętrznych i zewnętrznych źródeł danych, informacji i umiejętności, co pozwala na szybkie zidentyfikowanie zasobów wiedzy w organizacji;

•    pozyskiwanie wiedzy najczęściej spoza organizacji, takich jak kontakty z klientami, dostawcami, partnerami czy konkurencją. ^{1 2}

•    rozwijanie wiedzy, doskonalenie umiejętności, podnoszenie kompetencji pracowników w celu wdrażania innowacji, usprawniania procesów i temu podobne;

•    dzielenie się wiedzą i jej rozpowszechnianie, dzięki czemu pojedyncze, odizolowane zasoby informacji oraz umiejętności przekształcają się w zasoby wiedzy całej organizacji;

•    wykorzystanie wiedzy w pozostałych procesach, możliwe dzięki zapewnieniu optymalnych warunków jej wykorzystania, do których zalicza się również system motywowania;

•    zachowanie wiedzy możliwe dzięki odpowiednim narzędziom i nośnikom w celu jej ponownego odtworzenia, jak również działaniom podejmowanym w zakresie zatrzymania doświadczonych i kompetentnych pracowników, bowiem najbardziej dotkliwą formą utraty wiedzy jest utrata potencjału intelektualnego pracowników w wyniku derekrutacji;

•    wyznaczenie celów zarządzania wiedzą i ich ocena polegająca na wykorzystaniu wiedzy w działaniach realizujących cele organizacji. Proces ten obejmuje koncepcje jej pomiaru, próby określenia mierników zasobów i procesów wiedzy.

Autorzy nadmieniają, że wymienione procesy należy traktować łącznie, uwzględniając ich wzajemne relacje. Wawrzyniak definiuje zarządzanie wiedzą jako proces, przy pomocy którego organizacja generuje bogactwo dzięki aktywom organizacyjnym, takim jak wiedza, kwalifikacje i motywacje personelu i własność intelektualną¹¹ .

Nie ulega wątpliwości, iż wymienione aktywa tworzą kapitał, który jest postrzegany jako niezwykle ważny czynnik rozwoju zarówno w skali makro, jak i mikroekonomicznym³, a mianowicie kapitał intelektualny, na który składa się między innymi kapitał ludzki, rozumiany jako zdolność przedsiębiorstwa do osiągania dochodów w przyszłości¹¹ (tabela 16) a zatem i wiedza.

1

¹¹³ Dąbrowski, Koładkiewicz, Inicjatywy zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwach działających w Polsce, „Organizacja i Zarządzanie” 2002, nr 2, s. 3.

^,M J. Pcnc, Nowoczesne koncepcje zarządzania, „Ekonomika i Organizacja przedsiębiorstw”, 2002, nr 7, s. 5.

2

^1,6 W.R. Bukowitz, R.L. Williams, The Knownledge Management Fieldbook, Financial Times, Premice Hall, Pearson Educations Ltd., Harto v_London., za B. Wawrzyniak, Zarządzanie wiedzą., dodatek do “Personel i Zarządzanie” 2000 nr 22; B. Wawrzyniak ((2001), Od koncepcji do praktyki zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwie, (w:] Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie. Materiały na konferencję, Polska Fundacja Promocji Kadr, WSPiZ. Warszawa.

3

D. Dobija, (2002), Pomiar kapitału ludzkiego i możliwości raportowania wyników. „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi” nr 5, s. 29.

¹ H. Guryn, (1999), Potencjał firmy a wiedza jej pracowników. Rozwój kapitału intelektualnego, nowa kultura zdobywania i dzielenia sie wiedzą. ..Neuman Management Reriew”, grudzień, s. 15—17.