Opcje 79
Kupujący opcje zajmują długą pozycję (long position), zaś sprzedający opcje zajmują tak zwaną krótką pozycję (short position).
Przykład kontraktu opcyjnego może być następujący. Inwestor składa w listopadzie 1997 roku dyspozycję zakupu jednej opcji kupna na akcje spółki Krosno z ceną wykonania 30 zł i terminem wygaśnięcia w marcu 1998 roku. Dyspozycja ta trafia do instytucji rozrachunkowej. Makler pracujący w tej instytucji znajduje drugą stronę umowy. Po określeniu ceny jest zawierana transakcja zakupu opcji kupna. Załóżmy, że ustalono cenę 5 zł, która jest ceną nabycia opcji uprawniającą do zakupu jednej akcji spółki Krosno. Inwestujący musi przekazać giełdzie 5 zł, które to pieniądze zostaną przekazane drugiej stronie transakcji. Cena akcji nie musi być równa cenie wykonania. W momencie zawierania kontraktu cena jednej akcji spółki Krosno może wynosić na przykład 25 zł. Oznacza to, że inwestor kupujący nabył za 5 zł prawo (z którego może skorzystać lub nie) do kupna jednej akcji spółki Krosno w cenie 30 zł do marca 1998 roku. Należność płacona przez kupującego opcję kupna (5 zł) jest płacona jednorazowo i nie podlega zwrotowi.
Kontrakty opcyjne powstają w momencie, gdy nabywca (seller) i sprzedawca (writer) dojdą do porozumienia co do ceny kontraktu. Wystawiający opcję kupna może nie posiadać aktywów bazowych, na które ona opiewa. W takiej sytuacji jest to opcja bez pokrycia (naked cali). Jeżeli posiadacz opcji bez pokrycia zażąda jej wykonania wówczas wystawca opcji musi zakupić na rynku niezbędną ilość aktywów bazowych po cenie obowiązującej w danym momencie. Wystawiając opcję bez pokrycia konieczne jest złożenie depozytu gwarantującego wypełnienie warunków kontraktu. Opcje, które posiadają pokrycie w aktywach bazowych nazywa się opcjami z pokryciem (covered cali).
Posiadacz opcji każdego dnia trwania kontraktu może skorzystać z jednej z trzech możliwości:
1. nic nie robić i stracić premię (porzucenie opcji, która wygaśnie z upływem czasu),
2. zamknąć pozycję na rynku, co oznacza, że posiadacz opcji sprzedaje ją po cenie rynkowej, wystawca opcji dokonuje jej zakupu,
3. posiadacz opcji amerykańskiej może ją wykonać i nabyć instrumenty bazowe, na które opiewała opcja.
Bardziej szczegółowo o strategiach działania traktuje rozdział 11.
W tabeli 7.1 zamieszczono zestawienie podstawowych rodzajów opcji w aspekcie pozycji kontraktowej obu stron transakcji.