O homiliach i encyklikach - czytaj Księga X, Rozdział 2 i 3
Chrystus potrzebuje kapłanów świętych! Świat dzisiejszy woła o kapłanów świętych! Tylko kapłan święty może stać się w dzisiejszym, coraz bardziej zsekularyzowanym świecie przejrzystym świadkiem Chrystusa i Jego Ewangelii. Tylko w ten sposób kapłan może stawać się dla ludzi przewodnikiem i nauczycielem na drodze do świętości, a ludzie - zwłaszcza ludzie młodzi - na takiego przewodnika czekają, Kapłan może być przewodnikiem i nauczycielem o tyle, o ile stanie się autentycznym świadkiem.
(książka „Dar i Tajemnica”, Kraków 1996)
Krzyż stanowi najgłębsze pochylenie się Bóstwa nad człowiekiem, nad tym, co człowiek - zwłaszcza w chwilach trudnych i bolesnych - nazywa swoim losem. Krzyż stanowi jakby dotknięcie odwieczną miłością najboleśniejszych ran ziemskiej egzystencji człowieka, wypełnienie do końca mesjańskiego programu, który kiedyś Chrystus sformułował w synagodze w Nazarecie, a potem powtórzył wobec wysłanników Jana Chrzciciela.
(encyklika „Dives in misericordia”, 30.11.1980)
Małżeństwo i rodzina są ważniejsze aniżeli kiedykolwiek: jako zalążek odnowy społeczeństwa, źródło siły, dzięki której życie staje się bardziej ludzkie. Pozwolę sobie posłużyć się obrazem: sieć, która zapewnia oparcie i jedność i wynosi z prądów i z głębin. Nie pozwólmy, żeby sieć tę rozrywano!
(Kolonia, Niemcy, 15.11.1980)
W świat poprzez serce człowieka wszedł grzech, czyli odrzucenie tej Miłości, którą jest Bóg. Właśnie ta odmowa rzuca cień zła i śmierci na ludzką historię. W naszych czasach przybiera ona postać powszechnej obojętności na sprawy Boże, materializmu, który wyżej ceni „mieć” niż „być”.
(Kopenhaga, 6.06.1989)
Właściwym i pełnym znaczeniem miłosierdzia nie jest samo choćby przenikliwe i najbardziej współczujące spojrzenie na zło moralne, fizyczne czy materialne. W swoim właściwym i pełnym kształcie miłosierdzie objawia się jako dowartościowanie, jako podnoszenie w górę, jako wydobywanie dobra spod wszelkich nawarstwień zła, które jest w świecie i w człowieku.
(encyklika „Dives in misericordia”, 30.11.1980)
Naród ginie, gdy znieprawia swego ducha - naród rośnie, gdy duch jego coraz bardziej się oczyszcza; tego żadne siły zewnętrzne nie zdołają zniszczyć.
(Jasna Góra, 19.06.1983)
„Czuwam” - to znaczy także: czuję się odpowiedzialny za to wielkie, wspólne dziedzictwo, któremu na imię Polska. To imię nas wszystkich określa. To imię nas wszystkich zobowiązuje. To imię nas wszystkich kosztuje. (Jasna Góra, 18.06.1983)
Zbyt łatwo ulegamy przekonaniu, że wszystko można „zrobić”: niebo, ziemię, a nawet samego człowieka, zawsze na nasz własny obraz i podobieństwo. Natomiast tym, czego brakuje dzisiejszemu człowiekowi, jest postawa pokory, ponieważ w żadnej innej epoce człowiek nie popadł w bestialstwo tak głęboko jak teraz. (Rzym, 24.06.1990)
Człowiek pracujący jest nie tylko narzędziem produkcji, ale podmiotem; podmiotem, który w całym procesie produkcji ma pierwszeństwo przed kapitałem.
(Katowice, 20.06.1983)
Przebaczenie jest mocne mocą miłości. Przebaczenie nie jest słabością. Przebaczać - nie oznacza rezygnować z prawdy i sprawiedliwości. Oznacza: zmierzać do prawdy i sprawiedliwości drogą Ewangelii.
(Jasna Góra, 19.06.1983)
Samo w sobie jest rodzicielstwo potwierdzeniem miłości, pozwala odkrywać za każdym razem jej rozmiar i pierwotną głębię. Nie dzieje się to jednak w sposób automatyczny. Jest zadane obojgu: mężowi i żonie. Stanowi w życiu każdego taką „nowość” i takie bogactwo, że nie można do niego przybliżyć się inaczej, jak „na kolanach”.
(„List do rodzin”, 2.02.1994)
„Jeden drugiego brzemiona noście” - to zwięzłe zdanie Apostoła jest inspiracją dla międzyludzkiej i społecznej solidarności. Solidarność - to znaczy: jeden i drugi, a skoro brzemię, to brzemię niesione razem, we wspólnocie. A więc nigdy: jeden przeciw drugie-
KSiĘGA IX, STRONA 29