owady I (5)

Jelonek rogacz

Lucnnus cem/s

n • Samiec lAa) ma 4-8 cm. a samica (Ab) 3-4 cm długości. Jest to naj-

«« wspanialszy chrząszcz polskiej fauny. Samce maja ogromne „rogi" (choć zdarzaja się osobniki z małymi „rogami"). „Kogi" to przekształcone żuwaczki, które służą przede wszystkim do przytrzymywania samicy w czasie kopulacji i jako broń podczas walk godowych samców. Pomimo dużych rozmiarów, nie stanowią one jednak niebezpieczeństwa dla przeciwnika. Walczące jelonki splataja się nimi i popychają. Jelonki występują w lasach dębowych. Postacie dorosłe można spotkać od maja do lipca. Lot chrząszczy przypada na czerwiec-lipiec i odbywa się o zmroku. Samice składaja jaja pod kora w przyziemnych częściach obumierających dębów. / jaj |x> 5-6 tygodniach wylęgają się „pędrakowate" larwy, któte żerują w strefie szyi korzeniowej drzewa i korzeniach ipod ziemią).

Rozwój jednego pokolenia trwa 5-6 lat. W tym czasie larwy dorastają do 14 cm długości, budują z wiórków i odchodów kolebkę poczwarkową i przepoczwarczaja się. Po przepoczwarzeniu chrząszcz przegryza żuwaczkami górna część kolebki i wydostaje się na powierzchnię ziemi. Otwory, którymi jelonki wychodzą na powierzchnię, przypominają wejścia do nor małych gryzoni, jelonek rogacz występuje bardzo rzadko i należy do gatunków zagrożonych.

Wynurt

Ceruchus chrysomelinus, B

• Należy do rodziny jelonkowatych. Ma 11-16 mm długości.

\m/ Występuje W' Starych lasach, w górach i w Białow ieży. Larwy roz-wijają się w starych, spróchniałych pniai h drzew (według niektórych źródeł żerują na bukach, brzozach i jodłach), jest to gatunek ginący w Polsce. Przyczyną jego wymierania jest ciągłe zmniejszanie się areałów starodrzewia.

Larwa jelonk.i rogacza

^:VJ

25