p1080049 (4)

Oczywiście, nic wszystko należy robić od razu i codziennie. Czasem w związku z pogodą należy zaśpiewać jakąś pji<vcnkc. czasem przypomnieć sobie odpowiedni wierszyk. Można też przcpfowfflzjć jakąś zabawę. nmv ze śpiewem, krótkie ćwiczenia gimnastyczne mające na celu poprawę postawy i ruchów oraz ożywienie dziecka.

Należy także przewidzieć przeszkody, jakie możemy napotkać w realizowaniu dziennego ośrodka, np. w czasie wycieczki. Zdarza się. że jakieś dziecko pracuje o wiele wolniej niż inne. W takim wypadku trzeba tak zorganizować zajęcia szkolne, aby temu właśnie dziecku ułatwić dłuższą obserwację lub pozwolić na dłuższe zastanowienie się i przemyślenie, bez szkody dla innych.

Bardzo mile przyjmowane są przez dzieci yńżOf mrupodzianki- W związku z tym należy pplęcać uczniom czasu d^Q czasu. ;^>y .poszukały* co nowego znajduje &ię w klasie, Tafcie..niespodzianki kształtują zdolności obserwacyjne j pobudzają zainteresowania-

Tak pojęte codzienne ujęcia wstępne, zwłaszcza na początku roku szkolnego w klasie I. kiedy dzieci nic są jeszcze wdrożone do szybkiego wykonywania poszczególnych czynności, trwają nieraz całą godzinę albo dłużej. Nic należy się tym jednak trapić ze względu na wielkie znaczenie tych zajęć; atyswarzają-onr odpowiedni nasilaj¹ stanowią<jcdcn z najważniejszych czynników’ wszccbaion-nierozwijających dzieci i zespalających je ^w jędrną grupę, W mifrft nabywania przez dzieci różnych sprawności “ w ykonywaniu zajęć codziennych czas trwania zajęć wstępnych staje się-coraz krótszy Dzieci, wdrożone do wypowiadania swoich wrażeń, już nie pytane, z własnej woli opowiadają wszystko, co je spotkało, chętnie dzielą się z nauczycielem swoimi troskami i radościami.

Taka ścisła współpraca wczasiczafić wstępnych ułatwia nauczycielowi dostrzeżenie potrzeb i możliwości dziecka. Ten osobisty, nierzadko serdeczny kontakt nauczyciela z uczniem, implikuje skuteczną adaptację dziecka do nowych warunków szkolnych.

Opierając się na badaniach i    (|989). w rraur-zajęć wstępnych

wyodrębnić można następujące czynności:

1.    Wzajemne powitanie.

2.    Ćwiczenia, gry. zabawy ruchowo, ćwiczenia muzyczno-ruchowc.

3.    Zajęcia porządkowe.

3.1.    Sprawdzenie listy obecności.

3.2.    Kontrola czystości.

3.3.    Praca dyżurnych.

3.4.    Opieka nad roślinami i zwierzętami hodowanymi w klasie.

3.5.    Przygotowanie pomocy do pracy.

4.    Obserwacja stanu pogody i zmian zachodzących w środowisku.

5.    Indywidualne ćwiczenia w zakresie higieny osobistej i samoobsługi.

6.    Omówienie spraw aktualnych, szczególnie absorbujących dzieci.

7.    Kontrola prac domowych (jeżeli były zadane).

8. Ustalenie (razem z dziećmi) przebiegu pracy w ciągu dnia.

8.1.    Rozbudzenie zainteresowania tematem ..ośrodka pracy".

8.2.    Planowanie i organizacja pracy (Pańczyk 1989. s. 19).

/u Kolejnym etapem w metodzie ośrodków pracy jęst pfrjcrwaga lej edem jot dokładne poznanie wyhranego przedmiotu lub zjawiska Eunklem wyjścia do każdej obserwacji powinno być nmi—«•**»*-**»*« dzieci

Istnieją różne tod/aic obserwacji - obserwacja .dawiltp i kierowana. Przykładami absciwacjidał^Jflfj mogą być: spostrzeganie zmian, jafcif md>

■y rozwoju roślin i zwierząt hodowanych w klasie: spostrzeżenia dotyczące pogody; obserwacja p™-dminipw mc pozostających w związku z opracow ywa-nymi ośrodkami pracy, które dzieci czasem przynoszą z internatu lub zbierają na wycieczkach i spacerach (kasztany, szyszki, szpulki); obserwacja przedmiotów i zjawisk, z którymi dzied stykają się zależnie od okoliczność^obserwacja aicpXZ£vidzianych zdarzeń zachodzących w ciągu roku szkolnego, przyswajanie drobnych wiadomość aktualnych itp.

Przystępując do obserwacji, nauczyciel za pomocą umiejętnie postawionych pytań powinien ustalić, co dziecko wic o danym przedmiocie. Początkowo zostawiamy dzicćomswobodę tak w sposobie obserwowania, jak i w wypowiadaniu się. Ppzwala io zebrać dużo cennego materiału dotyczącego zachowania sic poszczególnych dzieć w tym czasie i ułatwia orientację. które dzieci wykazują zainteresowanie, jak przystępują do obserwacji, jakimi zmysłami posługują się przy tym, co mówią.

Wyjaśnimy obecnie, na czym polega obserwacja ukierunkowana, w-czasic której dzieci mają zauważyóto wszystko, na co chcemy zwrócić ich uwagę. Aby upewnić się. co dzieci uchwyciły, a co pominęły, zadajemy im pytanie dotyczące zauważonych sy.c/.cnółóWri.pozwalamywypowiedzieć sic na ten temat, a dopiero potem- - za pomocą umiejętnie postawionych, pytań - wydobywamy to, co pOptindy. falezy przy tym zwracać uwaęę na cechy zasadnicze i charakterys-tycznc. Nic można też dostarczać dziecku za dużo wrażeń jednocześnie - dziecko zapamięta wówczas mało znaczące szczegóły, a zupełnie nie zwróć uwagi na cechy ważne.

W czasie wypowiadania się dzieć nauczyciel mn/f niekiedy zapisywaóićh wypowiedzi Prry odczytywaniu odpowiedzi te należy ułożyć.w ten sposób aby bvłv niejako syntezą tego, co dzieć widziały. Syntezą będzie tu zebranie wiadomości i uporządkowanie według pewnego planu tak. by cechy charakterystyczne znalazły się na pierwszym miejscu.

Tym dzieciom, które przy zebraniu materiału obserwacyjnego plączą się i mylą, polecamy ponowne zapoznanie się z omawianą rzcc/ą. W ten sposób dzieci mniej spostrzegawcze mają możność uzupełnienia swoich wiadomości.

Obserwacje przedmiotów, zwierząt, zjawisk powinny odbywać się przede wszystkim w naturalnym środowisku, a więc w czasie wycieczki Wycieczka ^-TO zorganizowane wyjście poza klasę, mające na oclu zetknięcie się dzieci z natu-

99