p145 Chądzyński Region i jego rozwój 07

*    poziom kapitału społecznego i ludzkiego w regionie,

•    innowacyjność i przedsiębiorczość władz publicznych w regionie.

Trudno jest dziś mówić o skutecznym budowaniu potencjału konkurencyjnego regionu bez innowacyjnych przedsiębiorstw. To przedsiębiorstwa i ich zdolności konkurencyjne w przeważającej mierze definiują konkurencyjność regionu. Nie należy jednak wnioskować o poziomie innowacyjności regionu analizując tylko innowacyjność przedsiębiorstw. Choć to właśnie przedsiębiorstwa w dużym stopniu i bezpośrednio są odpowiedzialne za tworzenie nowych miejsc pracy i generowanie wzrostu gospodarczego. Jednakże, co należy podkreślić, nie sami przedsiębiorcy odpowiedzialni są za poziom swojej innowacyjności. To nie tylko ich zdolności, ale również możliwości i uwarunkowania zewnętrzne determinują ten obraz. Poziom innowacyjności przedsiębiorstw jest zatem wyzwaniem nie tylko dla samych przedsiębiorców, w kontekście poprawy swojej konkurencyjności, ale także dla władz i pozostałych aktorów (szczególnie lokalnych) w odniesieniu do potrzeby realizacji polityki rozwoju. W kontekście regionalnym polityka ta powinna mieć charakter dwutorowy, z jednej strony - należy dbać o usprawnienie i wspieranie „produkcji innowacji" w regionie, z drugiej - konieczne jest budowanie i udrażnianie kanałów transferu i dyfuzji innowacji spoza regionu i w regionie. Bezpośredni dobór narzędzi i wykorzystanie dostępnych środków zewnętrznych zależy w tym względzie przede wszystkim od przedsiębiorczości i pomysłowości podmiotów publicznych oraz organizacji tzw. trzeciego sektora zajmujących się wspieraniem przedsiębiorczości. Innowacyjność przedsiębiorstw pozostaje w dodatniej relacji z pozostałymi czynnikami definiującymi innowacyjność regionu⁴⁴³.

Innowacyjność gospodarki, z jednej strony - zależy od zdolności podmiotów sfery publicznej i prywatnej do produkcji innowacji (przy założeniu funkcjonowania podażo-wego modelu dostarczania innowacji), z drugiej strony - w dużej mierze uzależniona jest od sprawności systemu transferu technologii w kraju i regionie. Przez transfer technologii rozumieć należy zasilanie rynku technologiami, czyli szczególny przypadek komunikowania się. Jest to więc proces rynkowy, w którym technologia jest kupowana i sprzedawana, w efekcie czego dochodzi do przemieszczania danej wiedzy technicznej lub organizacyjnej i związanego z nią know-how do praktyki gospodarczej⁴⁴⁶.

“Torres 0.. Lokalna globalizacja czy globalna lokalizacja. Rozważania na temat globalizacji, [w:] Wiedza, innowacyjność. przedsiębiorczość a rozwój regionów, pod redakcją A. Jewtuchowicź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004, s. 28.

⁴⁴⁵ Szerzej: Z. Przygodzki, Instruments of enhancing competitiveness..., op. cit., 2006, s. 309-323.

⁴⁴⁴ Szerzej: E. Stawasz, Przegląd podstawowych pojęć: innowacje, transfer technologii, krajowy i regionalny system innowacji, polityka innowacyjna, [w:] T. Markowski, E. Stawasz, R. Zenmbaczyfiski, Instrumenty transferu technologii i pobudzania innowacji, 1997.