p144 Chądzyński Region i jego rozwój 07

Podobnie jak brak lub niedorozwój kapitału społecznego stwarza bariery mentalne, tak brak wiedzy może ograniczać zdolności przedsiębiorcze ludzi, a w szczególności ich innowacyjność i konkurencyjność otoczenia, którego są częścią. Innowacja J.J jest obrazem środowiska, kultury, siły duchowej, zasobu wiedzy i doświadczenia"⁴⁴¹. Jest to J..,j celowo zaprojektowana przez człowieka zmiana dotycząca produktu, metod wytwarzania, organizacji pracy i produkcji lub metod zarządzania zastosowana po raz pierwszy w danej społeczności celem osiągnięcia określonych korzyści społeczno-gospodarczych, spełniająca określone kryteria techniczne, ekonomiczne i społeczne"⁴⁴².

Przedsiębiorczość to umiejętność dostrzegania i wykorzystywania szans i okazji, przez innowacyjne kombinacje czynników produkcji w celu uzyskania dodatkowej korzyści. Innowacyjność jest zatem komponentem pojęcia przedsiębiorczości oraz warunkiem konkurencyjności i rozwoju.

Skutecznie konkurować mogą tylko te regiony, które są innowacyjne. Innowacyjność regionu jest pojęciem bardzo szerokim. Ogólnie, innowacyjność regionu można określić jako zdolność regionu do zmian, ulepszeń, do wprowadzania reform i nowatorskich rozwiązań w różnych dziedzinach życia społeczno-gospodarczego regionu w celo poprawy efektywności funkcjonowania mechanizmów wspierających rozwój w regionie. Region jest systemem złożonym, stąd innowacyjność regionu, podobnie jak konkurencyjność regionu, charakteryzowana jest przez zdolności i zachowania podmiotów tego systemu. Z punktu widzenia teorii chaosu w danym momencie każdy z działających w regionie podmiotów może mieć wrażenie samodzielności i obiektywnej niezależności, jednak efekty jego pracy uzależnione są od działania innych oraz jednocześnie wpływają na wyniki prac pozostałych podmiotów. Stąd innowacyjność regionu można określić ustalając poziom innowacyjności poszczególnych grup czynników, które mają istotny wpływ na produkcję, dyfuzję, absorpcję i transfer innowacji w regionie, tj.:

•    innowacyjność przedsiębiorstw zlokalizowanych w regionie⁴⁴³,

•    potencjał badawczo-rozwojowy regionu,

•    istnienie i poziom organizacji środowiska przedsiębiorczości,

•    poziom rozwoju środowiska umiędzynaradawiającego⁴⁴⁴.

produkcji i dystrybucji wiedzy traktowanej jako najbardziej znaczący zasób. Przejście od gospodarki prar-mysłowej do GOW charakteryzują: dematerializacja, przyspieszenie decentralizacja oraz globalizacja. Szerzej: M. Matusiak [hasto: Gospodarka Oparta na Wiedzy], Innowacje i transfer technologii. Słownikpogć, pod red. K.B. Matusiaka, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2005, s. 57-59.

⁴⁴¹    J. Burak, Innowacje, kultura innowacyjna i poziom innowacyjności przedsiębiorstw przemysłowych. Gospodarka Narodowa Nr 11-12/2002, s. 78-94.

⁴⁴²    Ibidem, s. 78-94.

⁴⁴³    Szerzej: Z. Przygodzki, Instruments of enhancing competitiveness of Polish enterprises - towards compeńtn* *■ gions, [w:] LaDynamiąue des ressources humaines facteur potential dintegration dans tEuropę elargie, Editura Universitatii de Vest, Timisoara, Rouinanie 2006, s. 309-323.