58275 p68 Chądzyński Region i jego rozwój 07

Według B. Jałowieckiego, „renesans lokalizmu wyrastał głównie ze świadomości utraty tożsamości kulturowej przez coraz większe masy ludzi wykorzenionych ze swoich społeczności lokalnych i żyjących w przestrzeniach organizacyjnych i zaprogramonm nych w czasie, którego sensu nie rozumieją"¹⁹¹.

Zdaniem K. Krzysztofka i M.S. Szczepańskiego¹⁸², lokalizm stanowi intelektualną i organizacyjną reakcję na procesy koncentracji, centralizacji, a także standaryzacji zachodzące w społeczeństwach industrialnych i postindustrialnych. Ich zdaniem lokalizm jest także wyzwaniem wobec wizji rozwojowych fetyszyzujących wzrost gospodarczy, czyli stały przyrost produkcji, traktowany jako główny miernik i wskaźnik postępu społecznego. Lokalizm stał się swoistym dopełnieniem postępujących procesów globalizacji, stale je moderując, ale i jednocześnie podlegając oddziaływaniom odwrotnym.

W Polsce wzrost zainteresowania koncepcjami rozwoju lokalnego był ściśle związany z wejściem naszego kraju na ścieżkę rozwoju opartą na zasadach demokracji i wolnego rynku¹⁸³.

Nastąpienie centralistycznego modelu organizacji i funkcjonowania modelem gospodarki rynkowej oraz stworzenie w miejsce totalitarnego, obywatelskiego systemu organizacji i funkcjonowania społeczeństwa i społeczności lokalnych"¹⁹⁴ zaowocowało powstaniem samorządu terytorialnego, reprezentującego interesy społeczności lokalnej, który stał się samorządnym i samodzielnym gospodarzem określonego terytorium i głównym kreatorem jego rozwoju. „Samorząd terytorialny został uznany za podstawową formę organizacji życia publicznego w skali lokalnej, realizujący funkcje sprawowa-

nich zasoby specyficzne są wyjątkowe dla danego terytorium i działających na jego obszarze aktorów, a przez to niepowtarzalne w innym miejscu (w obrębie innego terytorium), niewymiernie. Do zasobów specyficznych można zaliczyć natomiast pracę wykwalifikowaną, wiedzę, posiadająca długoletnie tradycje, atmosferę przedsiębiorczości itp. Zob. A. Jewtuchowicz, Terytorium i współczesne dylematy jego rozwoju. Wydawnictw Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2005, s. 114 oraz 116.

¹⁸⁰    Jakże dziś nie mówić o lokalności? - gdziekolwiek się obrócić, czy to w badaniach naukowych, czy w polityce, czy w odniesieniu do wsi czy miasta, na płaszczyźnie ekonomicznej jak i kulturowej, w historii, socjologii a nawet w antropologii, wszystko wskazuje na lokalność jako nową oczywistość, nowe pole, które się narzuca fstm-pose). Lokalność nas wszechogarniaB. Ganne, Du notable au local. Transformations d‘un modile potnę*. Les Annales de la Recherche Urbaine, nr 28 z 1985, s. 23, cyt. za: K. Krzysztofek. M. S. Szczepański, Znot mieć..., s. 156.

¹⁸¹    P. Starosta, Poza metropolią. Wiejskie i małomiasteczkowe zbiorowości lokalne a wzory porządku makrospohct nego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1995, s. 33.

¹⁸²    K. Krzysztofek, M. S. Szczepański, Zrozumieć rozwój..., s. 159.

¹⁸³    Trzeba jednak zaznaczyć, że problematyka rozwoju lokalnego była poruszana przez polskich naukowców znacznie wcześniej i to zarówno w rozważaniach teoretycznych, jak i na polu badawczym. Przykładem może być chociażby program realizowany w latach 80. przez zespół naukowy Instytutu Gospodarki Przestnea-nej Uniwersytetu Warszawskiego, a zatytułowany Rozwój regionalny - rozwój lokalny - samorząd terytonebtf. lego efektem były m.in. przytaczane w niniejszym opracowaniu publikacje B. Jałowieckiego, A. Kuklińskiego i G. Gorzelaka.

¹⁸⁴1. Parysek, Podstawy gospodarki lokalnej. Wydawnictwo Naukowe U AM, Poznań 2001, s. 15.