PICT0083 (4)

f$2    _J. Bendkowski, G. Radziejowska

- opracowanie systemu dostaw, który obejmuje z reguły trzy płaszczyzny: uzgodnienia ramowe, w których określa się ogólne warunki dostaw, zamówienia ramowe, w których każdorazowo wyszczególnia się zapotrzebowanie tygodniowe lub dzienne odbiorcy w okresie kilku miesięcy oraz dostawę „na wezwanie", w której ustala się konkretne ilości, terminy i punkty dostawy materiału,

-    opracowanie programu certyfikacji efektywnych dostawców, dzięki któremu materiały dostarczone przez każdego dostawcę będą spełniały wymagania jakościowe nabywcy, co pozwoli wyeliminować potrzebę przeprowadzania kontroli przy dostawie,

-    niezawodni dostawcy i ścisła współpraca między dostawcą i odbiorcą na bazie bardziej zintensyfikowanej wymiany informacji, np.: powiadomienie o zmianach przebiegu procesów produkcyjnych u odbiorcy, aby wyeliminować przesuwanie zapasów magazynowych od odbiorcy do dostawcy,

-    ścisłe powiązanie informatyczne oparte na systemie planowania i sterowania dostawami pomiędzy przedsiębiorstwami (system dostaw) oraz zaawansowanej elektronicznej wymianie danych EDI,

-    właściwa organizacja transportu zewnętrznego z uwzględnieniem czasu niezawodności i kosztów transportu,

-    pełne zaangażowanie i przeszkolenie wszystkich pracowników. Przeszkolenie załogi w zakresie kontroli przepływu materiałów i informacji z uwzględnieniem współdziałania w kontroli jakości.

W obszarze zaopatrzenia można powiedzieć, źc jest to dostawa zsynchronizowana z produkcją lub zużyciem.

W przypadku produkcji typu masowego i wiclkoseryjncgo osiągnięcie takiej synchronizacji jest stosunkowo proste, gdyż wytwarzane są te same wyroby, w tych samych ilościach, codziennie przez pewien okres czasu, a tym samym dokładnie określone są potrzeby materiałowe.

Natomiast dla produkcji o typie jednostkowym jest to znacznie trudniejsze, gdyż duże zróżnicowanie asortymentowe wyrobów wymaga częstych dostaw o niepowtarzalnym charakterze. Z tego względu lepszym rozwiązaniem jest powiązanie „dostaw na czas” (JIT) z systemem MRP, opartym na tygodniowym bilansowaniu produkcji i ustaleniu maksymalnych dziennych poziomów zapotrzebowania na dany materiał, które dostawca będzie mógł zrealizować w dostawach w dniach następnych na podstawie uzgodnień telefonicznych (21).

Takie rozwiązanie oparte jest na tym, że MRP jest dobrym systemem planistycznym, podczas gdy system JIT daje ograniczone możliwości w zakresie planowania, ale jednocześnie jest znakomitym narzędziem wykonawczym [14).

Metogy wspomagające podejmowanie accyzji w zaopatrzeniu_ioj

Ntleż>' również zauważyć, że z częstymi dostawami wiążą się wysokie koszty transportu. Nie nu problemu w przypadku, gdy zakłady producenta i dostawcy są zlokalizowane bardzo Nisko. W przeciwnym razie rozwiązaniem jest rozszerzenie zakresu kooperacji pomiędzy współpracującymi przedsiębiorstwami i organizowanie produkcji oraz dostaw w oparciu o ścisły harmonogram, np. przepływ materiałów w kontenerach o pożądanej pojemności na osadzie Kanban [21]. Taka współpraca oparta na partnerstwie przynosi korzyści w postaci oszczędności kosztów transportu, stałości i przewidywalności dostaw, co stwarza szansę obniżki kosztów wytwarzania i obsługi dostaw. Docelowy JIT połączony z zaopatrzeniem prowadzi do redukcji liczby dostawców.

Dzięki koncepcji JIT może być wyeliminowane w zaopatrzeniu [25]:

•    marnotrawstwo czasu, energii i kapitału zużywanych w procesach przemieszczania przez niekorzystną lokalizację dostawców,

•    marnotrawstwo materiałów oraz straty wynikające z wad i zwrotów dostaw,

•    marnotrawstwo wynikające z nadmiernej biurokracji i procesów „samych dla siebie" czyli takich, które nie dodają nowej wartości do wytwarzanych produktów lub usług,

•    straty wynikające z niewłaściwych relacji z dostawami oraz z trudności w komunikowaniu się pracowników.

(.6. Metody sterowania zapasami

Kształtowani? poziomu zapasów w obszarze zaopatrzenia wymaga podjęcia decyzji dotyczących:

•    wyboru materiałów wejściowych, dla których powinny być utrzymane zapasy aktualnie i w przyszłości,

•    wielkości partii dostaw,

•    cyklu dostaw,

•    określenia sytuacji, w których można zrezygnować z utrzymywania zapasów.

Należy również uwzględnić, że każdy zapas, którego utrzymywanie jest w ogóle uzasadnione, może składać się z trzech części: zapasu ratującego, zapasu bezpieczeństwa i zapasu nadmiernego [13].

Zapas ratujący (obrotowy, bieżący) - jego wielkość określona jest wielkością dostaw (Q) i bieżącego zużycia:

Z_fi =0,5-0    (9)

Zapas bezpieczeństwa - jego wielkość określają następujące czynniki [17]:

- długość cyklu dostawy na odtworzenie stanu zapasów.