182 J. Bendkowski, G. Radziejowska
7.1. Ogólne wiadomości o centrach logistycznych
W literaturze zagranicznej funkcjonują różne nazwy dla określenia centrum logistycznego - systemu organizacyjno - funkcjonalnego:
• plates - formes multimodales (francuskie),
• freight villages (angielskie),
• GOtenrerkehrszentrum (GVZ) (niemieckie),
• interporti (włoskie).
Nazwy te podkreślają koncepcje i szczegółowe rozwiązania występujące w centrach logistycznych. Francuskie i angielskie koncepcje podkreślają transfer innowacji technologicznych, niemieckie intermodalnośó transportu, zaś włoskie konkurencyjność włoskich portów morskich i planowanie tranzytu przez porty.
7.1.1. Powody budowy centrów logistycznych
W realnej gospodarce zachodzą permanentne zmiany, które mają związek z logistyką. Zmiany te dotyczą:
• wzrostu znaczenia poziomu obsługi klienta,
• kompresji czasu,
• nacisków na zmniejszenie kosztów,
• postępujących procesów globalizacji,
• procesów integracji organizacyjnej w ramach danego łańcucha dostaw.
Szczególnie postępująca globalizacja gospodarki wywołuje odpowiednie trendy [6] w funkcjonowaniu łańcuchów dostaw. Do tych zauważalnych trendów można zaliczyć:
• globalne strategie logistyczne,
• koncentrację produkcji,
• centralizację zapasów,
• zasadę odroczenia jako preferencje nabywców,
• zasadę lokalizacji, projektowania wyrobu, aby ostateczna wersja była konfigurowana
i finalizowana na lokalnym rynku.
Wymagania odbiorców, rozwój rynku dostawców, konkurencja wypracowały wysokie standardy obsługi, dostawy „dom - dom" dla rozdrobnionych partii towarów.
W procesie przemieszczania towarów pojawiła się potrzeba węzła, w którym towar można wyładować, skonsolidować, przepakować zgodnie z potrzebami rozdrobnionej dystrybucji.
Centrum logistyczne - element łańcuchów zaopatrzeniowych
7.1.2. Definicje terminu - centrum logistyczne
W literaturze można doszukać się różnych definicji centrum logistycznego. Często występuje termin „logistyczne centrum dystrybucji”. Nazwa ta może budzić pewne wątpliwości. Obserwacja pracy centrum wskazuje, że jest to miejsce, w którym realizowane są operacje logistyczne także dotyczące zaopatrzenia producentów. Operatorzy logistyczni działający w centrach przyjmują dostawy od wielu dostawców i przekazują producentom zgodnie z planem i harmonogramem produkcji.
1. Fechner [2] centrum logistyczne definiuje jako obiekt przestrzennie funkcjonalny, wraz z Infrastrukturą i organizacją, w którym realizowane są usługi logistyczne związane z przyjmowaniem, magazynowaniem, rozdziałem i wydawaniem towarów oraz usługi towarzyszące, świadczone przez niezależne w stosunku do nadawcy lub odbiorcy podmioty gospodarcze”.
Interpretację istoty centrum logistycznego można przedstawić schematycznie - rys. 7.1.
Rys. 7.1. Otwarte centrum logistyczne Źródło: [2]
W centrum logistycznym można wyróżnić ogólnie dwa obszary:
♦ obszary funkcjonalne, na które składają się: kolejowy terminal kontenerowy, place składowe, magazyny i usługi towarzyszące (techniczna obsługa pojazdów, stacje paliw, gastronomia itp.),
• obszar usług, wymagających powierzchni biurowych - usługi celne, finansowe. Obszary funkcjonalne zależne są głównie od zadań, które centrum logistyczne realizuje,
mianowicie:
| wielkości,