17428 PICT0090 (3)

J76    _ J. Bendkowski, G. Radziejowska

kowane u funkcje a nie na realizowany proces. Logistyka jest zorientowana na poziomy przepływ materiałów i informacji, a to wymaga wskaźników uwzględniających wymiar czasu i przestrzeni. Poza tym przy tworzeniu wskaźników należy unikać suboptymalnych, oderwanych rozwiązać przez jednostronne ukierunkowanie na poszczególne wskaźniki (25]. Należy je połączyć, tworząc zbiór wskaźników charakteryzujących dany system logistyczny. Analiza wskaźnikowa jest szybką i efektywną metodą uzyskiwania informacji związanych z funkcjonowaniem systemu, ale podejście do tego narzędzia musi być odpowiednio wyważone i uzupełnione innymi narzędziami analitycznymi. Wynika z tego, iż analiza wskaźnikowa nie jest wolna od pewnych ograniczeń. Najpoważniejszym z nich jest fakt, że bazuje wyłącznie na przeszłości przedsiębiorstwa. Jednak wraz z analizą otoczenia może służyć do przewidywania warunków działania przedsiębiorstwa w przyszłości [15].

Wyniki analizy mogą być wykorzystane do:

-    badania przebiegu procesów logistycznych w aspekcie efektywności sprawności, elastyczności,

-    monitorowania i kontrolowania systemu logistycznego w celu określenia i likwidowania znaczących odchyleń od zadanych celów,

-    określenia kierunków racjonalizacji procesów logistycznych,

-    przeprowadzenia porównań wewnątrz - i międzyzakładowych; porównania odgrywają ważną rolę w ukierunkowaniu działań przedsiębiorstwa na standardy światowe (benchmarking),

-    operatywnego kontrolingu w przedsiębiorstwie.

6.8. Podsumowanie

1.    Efektywne zarządzanie zaopatrzeniem w warunkach dynamicznego otoczenia wymaga podejmowania wielu decyzji logistycznych na poziomie strategicznym i taktycznym. Konieczne staje się zatem wsparcie odpowiednimi metodami logistycznymi.

2.    Duża różnorodność materiałów niezbędnych do prowadzenia działalności wymaga ich sklasyfikowania w celu opracowania odpowiednich sposobów postępowania przy realizacji procesów zaopatrzenia. Można wykorzystać następujące kryteria podziału: rodzajowe, ABC, XYZ, wpływ na wyniki ekonomiczne i źródła zakupu.

3.    Analiza portfolio tynku zaopatrzenia pomaga określić typ strategii zaopatrzenia właściwy dla danego przedsiębiorstwa. Przy wyborze strategii dąży się do wykorzystania siły nabywczej przedsiębiorstwa w konfrontacji z ważnymi dostawcami oraz zredukowania ryzyka towarzyszącego zakupom do akceptowanego minimum.

4.    Wybór źródeł zakupów wymaga opracowania jednolitej procedury postępowania, której zasadnicze elementy powinny być znane potencjalnym dostawcom. Istotne znaczenie

Metody wspomagające podejmowanie decyzji w zaopatrzeniu

177

ma dobór kryteriów oceny, rzetelne przeprowadzenie oceny i wybór najlepszych dostawców.

5. Planowanie zapotrzebowania materiałowego oparte jest na trzech podstawowych rodzajach popytu: pierwotnego, wtórnego i uzupełniającego. Do planowania potrzeb materiałowych przedsiębiorstwa wykorzystują metodę konwencjonalną lub metodę MRP. Obie metody wymagają ścisłego powiązania wielkości potrzeb materiałowych z planami produkcyjnymi. Metoda MRP w porównaniu z konwencjonalną metodą pozwala na bardzo precyzyjne ustalenie momentu wystąpienia zapotrzebowania na dany materiał i wielkości zapotrzebowania, co pozwala na minimalizację zapasów. Wymaga jednakże zastosowania techniki komputerowej.

6. W zaopatrzeniu można wykorzystać J1T jako metodę operacyjną, polegającą na dostarczeniu materiałów w ściśle określonych ilościach i w dokładnie takim czasie, w którym przedsiębiorstwa ich potrzebują, przez co możliwa jest minimalizacja kosztów zapasów. Decyzję o wdrożeniu metody JIT powinna poprzedzić rzetelna ocena wszystkich czynników determinujących jego funkcjonowanie. Dobrym rozwiązaniem jest powiązanie metody JIT z metodą MRP.

7. Kształtowanie poziomu zapasów zależne jest od zastosowanej metody sterowania. W praktyce duże zastosowanie mają dwie metody: metoda oparta na poziomie zapasu wyznaczającego moment zamawiania oraz metoda stałego cyklu zamawiania. Należy mieć na uwadze, że metody te nie uwzględniają wielu warunków i sytuacji występujących w praktyce, dlatego też charakterystyczne dla nich parametry sterowania niejednokrotnie muszą być modyfikowane odpowiednio do istniejących realiów.

%. Analiza wskaźnikowa jest szybką i efektywną metodą uzyskiwania informacji związanych z funkcjonowaniem systemu logistycznego. Ważny jest dobór odpowiednich wskaźników pozwalających na ocenę ogniw łańcucha zaopatrzeniowego, relacji wewnątrzorganizacyjnych oraz występujących zakłóceń. W celu ułatwienia przeprowadzenia oceny procesów zaopatrzenia zaproponowano klasyfikację wskaźników wg następujących kryteriów: rodzaj ogniwa łańcucha logistycznego, zarządzanie procesami, rodzaj zakłóceń. Należy mieć na uwadze, że wykorzystanie tego narzędzia musi być wyważone i uzupełnione innymi narzędziami analitycznymi.

6.9. Pytania i problemy do dyskusji

1.    Zdefiniuj pojęcie „materiał” używane w logistyce. Podaj kryteria klasyfikacji materiałów.

2.    W jakim celu przeprowadzamy analizę portfolio w obszarze zaopatrzenia? Podaj przykłady analiz portfolio.