Pok tafil1525

952 oranych układów

•    warstwę podśłuzówkową.

•    błonę śluzową.

Ponadto w obrębie błony śluzowej wyróżnia się rozproszoną war#*. -es'- g>ad«:;ch 'muscularis mucosae) (ryc. 11.7.6). Czynność motory^ przewodu pokarmowego jest wynikiem aktywności poszczególnych wari**

rwęśni gtedkjch

Gruczoł

podśluzówkowy

RYCIN A i! 7 6. Typowy przekrój przez ścianę jelita z uwidocznieniem jego warstwowej struktur) Takie same warstwy są w żołądku. Podobną budowę ma też przełyk, lecz nie ma otrzewnej

trzewnej

Mięśnie gładkie przewodu pokarmowego - syncytium czynnościowe

Poszczególne włókna mięśni gładkich przewodu pokarmowego mają 200--500 pm długości i 2-10 pm szerokości. Grupują się one w wiązkach, tworząc warstwę podłużną mięśni gładkich, biegnącą wzdiuż przewodu pokarmowego. Układają się także wokół światła przewodu pokarmowego, tworak mięśniową warstwę okrężną. Między poszczególnymi włóknami mięśni gW-

953

Fizjologia przewodu potom

loch istnieją połączenia o małym oporze elektrycznym, umożliwiające przekazywanie pobudzeń z komórki na komórkę, co sprawia, że mięśnie gładkie w obrębie przewodu pokarmowego tworzą syncytium czynnościowe

Elektryczna aktywność mięśni gładkich przewodu pokarmowego

Zrr.any aktywności motorycznej mięśni gładkich muszą być poprzedzone »ystąpieniem zmian o charakterze elektrycznym W ramach aktywności elektrycznej mięśni gładkich przewodu pokarmowego otaowije sę

t fale wolne, nazywane też podstawowym rytmem elektrycznym,

t potencjały czynnościowe.

Potencjały błonowe komórek mięśni gładkich podlegają zmianom pod wpływem czynników mechanicznych, nerwowych i hormonalnych, co wpływa na aktywność elektryczną i motoryczną mięśni gładkich przewodu pokarmowego.

Fale wolne

Aktywność skurczowa przewodu pokarmowego zachodzi rytmicznie Podstawowym mechanizmem kontrolującym aktywność motoryczną przewodu pokarmowego są fale wolne, zwane też podstawowym rytmem elektrycznym (basie electric rhythm, BER). Są one generowane przez komórki śródmiąższowe Cajala, znajdujące się w warstwie podłużnej mięśni gładkich przewodu pokarmowego. Komórki Cajala pełnią rolę komórek rozrusznikowych -charakteryzują się zmiennym potencjałem błonowym. Dochodzi w nich do cyklicznych wahań potencjału błonowego w kierunku depolaryzacji i hiperpo-laryzacji o 5-15 mV. Fale wolne przekazywane są następnie przez złącza niskooporowe na miocyty znajdujące się w warstwie podłużnej mięśni gładkich, co indukuje też fale wolne w wewnętrznej, okrężnej warstwie mięśni gładkich. Częstotliwość fal wolnych u człowieka wynosi w żołądku 3 cykle/min, w dwunastnicy 12 cykli/min, w jelicie biodrowym 8 cykli/min, w okrężmcy wstępującej 3-6 cykli/min, a w okrężnicy zstępującej 6-9 cykli/min.

Fale wolne nie osiągają wartości potencjału progowego, a więc nie wywołują potencjałów czynnościowych i nie powodują wystąpienia czynności skurczowej, natomiast warunkują czas ewentualnego powstawania potencjałów czynnościowych i kierunek ich rozchodzenia się, gdyż potencjały