rozdział 2 (26)

Rozdział 2

DETERMINANTY DOCHODU NARODOWEGO

2.1. Pojęcie i mechanizm równowagi

Poziom faktycznego dochodu narodowego wyznaczony jest przez zrównanie agregatowego popytu i agregatowej podaży, a więc przez pewien stan równowagi na rynku towarów. Zakłada się przy tym (co jest charakterystyczne dla podejścia popytowego) stałość cen i niepełne wykorzystanie czynników produkcji. Choć założenie stałości cen jest dużym uproszczeniem rzeczywistości, przyjmiemy je w dalszych rozważaniach, by skoncentrować uwagę na analizie związków popytu i realnego dochodu narodowego.

Przez agregatowy popyt rozumie się łączną ilość towarów, jaką nabywcy decydują się zakupić w danych warunkach. Warunki agregatowego popytu będą przede wszystkim zależeć od ogólnego poziomu cett i wysokości dochodów ludzi. Dla tego ostatniego czynnika jako miarodajny możemy przyjąć dochód narodowy na jednego mieszkańca. W znaczeniu funkcyjnym agregatowy popyt będzie malejącą funkcją ogólnego poziomu cen i rosnącą funkcją dochodów ludności.

Agregatowa podaż jest to łączną ilość towarów, jaką producenci decydują się w danych warunkach wytworzyć i dostarczyć na rynek.

Czynnikami warunkującymi agregatową podaż są: zasoby czynników produkcji wraz z efektywnością ich wykorzystania, ogólny poziom cen. a także koszty produkcji. Rozmiary agregatowej podaży będą zależne od pierwszego czynnika, pamiętając, że im większe są te zasoby oraz efektywność ich wykorzystania tym wyższe są maksymalne rozmiaiy łącznej podaży. Z kolei jej wielkość będzie uzależniona od kosztów i ogólnego poziomu ccn, ponieważ obydwa czynniki determinują opłacalność produkcji.

Wyjaśnienie powyższych pojęć było koniecznym w celu dokładnego zrozumienia mechanizmu równowagi.

Definicja równowagi mówi. że łączne zamierzone (planowane) wydatki na towary są równe wielkości produkcji tych towarów. Oznacza to sytuację, w której kupujący będą chcieli nabyć tyle towarów ile jest dostępnych na rynku. Przy czym

47