Scan10071

Rozdział 7. Monitorowanie czynności serca, elektrokardiografia, rozpoznawanie rytmu

CZY WYSTĘPUJE AKTYWNOŚĆ ELEKTRYCZNA?

Jeżeli nie obserwuje się żadnej aktywności elektrycznej należy sprawdzić czy wzmocnienie sygnału nie jest zbyt niskie oraz czy elektrody i przewody są podłączone do pacjenta i do monitora.

Trzeba ocenić stan pacjenta: czy tętno jest zachowane? Jeżeli pacjent nie ma tętna i nadal nie pojawia się aktywność elektryczna w zapisie EKG oznacza to asystolię (zapis 2). Często asystolia przedsionków i komór występuje równocześnie, dając w efekcie zapis w postaci linii bez wychyleń. Zupełnie prosta linia zwykle wskazuje, że któraś z elektrod uległa odłączeniu. Podczas asystolii linia izoelektryczna w zapisie EKG jest falująca, mogą też występować interferencje elektryczne wywołane ruchami oddechowymi czy uciśnięciami klatki piersiowej.

Aktywność przedsionków (zwykle załamek P, ale czasem migotanie przedsionków (AF) lub trzepotanie przedsionków) może utrzymywać się w zapisie przez krótki czas od wystąpienia asystolii komór. W zapisie EKG widoczne będą załamki P, nie będzie natomiast zespołów QRS — tzw. asystolia komór (zapis 3). Rozpoznanie tego stanu jest ważne, ponieważ stymulacja ma w takiej sytuacji większe szanse przywrócenia rzutu serca niż w większości przypadków prawdziwej asystolii (patrz rozdział 11).

Jeśli pacjent nie ma tętna ale występuje aktywność elektryczna, należy poszukać czy w zapisie rozpoznawalne są zespoły QRS. Jeśli się ich nie stwierdza, a EKG ma charakter szybkich, dziwacznych, nieregularnych wychyleń o przypadkowej częstości i amplitudzie — jest to migotanie komór (zapis 4).

W przypadku migotania komór (VF) aktywność elektryczna jest nieskoordynowana i nie ma efektywnych skurczów komór, ani obecnego rzutu serca.

Migotanie komór określa się czasem jako wysokonapięciowe (zapis 4) lub niskonapięciowe (zapis 5), w zależności od amplitudy wychyleń. Jeżeli są wątpliwości czy rytm jest asystolią czy niskonapięciowym

VF* nie należy podejmować defibrylacji, natomiast kontynuować uciśnięcia klatki piersiowej i wentylację. W niskonapięciowym migotaniu komór, trudny do odróżnienia od asystolii przywrócenie rytmu ser ca zapewniającego perfuzję za pomocą defibrylacji ma małe szanse powodzenia. Kontynuacja prawidł wo wykonywanych zabiegów resuscytacyjnych mo poprawić amplitudę i częstotliwość zapisu, a tym mym zwiększyć szanse powodzenia kolejnej defib lacji. Ponawianie wyładowań w celu przerwania nf gotania komór w przypadku niskonapięciowego m' tania komór pogłębia uszkodzenie miokardium na skutek zarówno bezpośredniego działania prądu elektrycznego, jak i pośrednio z powodu przerw w przepływie wieńcowym (patrz rozdział 5).

Jeżeli zachowana jest aktywność elektryczna i zespoły QRS są rozpoznawalne należy kontynuować kolejne etapy analizy rytmu.

Jeżeli pacjent nie ma tętna, a w zapisie EKG rozpoznawalne są zespoły QRS potencjalnie mogące dawać tętno, mamy do czynienia z aktywnością elekt ną bez tętna (PEA) i konieczne jest natychmiastowe podjęcie zabiegów resuscytacyjnych. Analiza rytmu może powodować opóźnienia w podejmowaniu RKO.

JAKA JEST CZĘSTOŚĆ ZESPOŁÓW QRS?

Prawidłowa częstość rytmu serca (częstość pracy mór) w spoczynku wynosi 60/min-100/min. W bra kardii częstość ta zwalnia poniżej 60/min. Tachykar dię charakteryzuje rytm szybszy niż 100/min. Papi EKG jest wykalibrowany w mm, pogrubione linie stępują co 5 mm. Standardowy przesuw papieru czas zapisu wynosi 25 mm/s. Wtedy jednej sekundzie odpowiada 5 dużych kwadratów (25 małych kwadracików).

Jednym ze sposobów szybkiego szacowania częs ści pracy komór jest obliczanie liczby dużych (5 mm) kwadratów pomiędzy dwoma kolejnymi ze-

* po wykonaniu procedury potwierdzenia asystolii [przyp tłum.]

Ryc. 7.8. Obliczanie częstości rytmu serca w oparciu o zapis (8 cyklów serca przypada na 30 dużych kwadratów = 80/min)

72 ALS    Polska Rada Resuscytacji ;^b