Scan10084

Rozdział 7. Monitorowanie czynności serca, elektrokardiografia, rozpoznawanie rytmu

spadku rzutu serca. W zapisie EKG obserwuje się bardzo szybki, nieregularny częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS. Szerokość zespołów może być zmienna. Rytm ten można pomylić z migotaniem komór lub błędnie uznać za nieregularny częstoskurcz komorowy. Generalnie rytm jest bardziej zorganizowany niż VF i nie stwierdza się przypadkowej, chaotycznej aktywności o zmiennej amplitudzie.

Odstęp QT

Podczas rozpoznawania i leczenia zaburzeń rytmu serca ważne jest zidentyfikowanie ich ewentualnej przyczyny, gdyż może to wpłynąć na wybór właściwego postępowania. Można to uzyskać na podstawie oceny stanu klinicznego pacjenta (np. w przebiegu zawału mięśnia sercowego), badań laboratoryjnych (np. zaburzenia elektrolitowe) lub oceny zapisu EKG. Wydłużenie odstępu QT w zapisie EKG może wskazywać na predyspozycję do wystąpienia zaburzeń pochodzenia komorowego, a w szczególności częstoskurczu komorowego typu torsades de poin-tes i migotania komór.

Odstęp QT jest mierzony od początku zespołu QRS do końca załamka T. Dokładny pomiar może być utrudniony, głownie ze względu na problem w zidentyfikowaniu końca załamka T. Jest to szczególnie trudne kiedy pojawiają się załamki U, pokrywające się z końcem za-łamków T. Załamki U mogą wskazywać na obecność pewnych zaburzeń (np. hipokaliemii), ale mogą też występować u zdrowych pacjentów.

Długość odstępu QT może różnić się w poszczególnych odprowadzeniach tego samego zapisu EKG, co częściowo odzwierciedla zmienność amplitudy i kierunku załamków T oraz utrudnia ocenę w niektórych odprowadzeniach. Stwierdzono, że zmienność odstępu QT (dyspersja QT) jest związana ze wzrostem ryzyka zgonu pacjentów z chorobą niedokrwienną mięśnia sercowego, aczkolwiek nie opracowano przydatnej klinicznie metody pomiaru tego parametru.

Na długość odstępu QT wpływa wiek, płeć, a szczególnie częstość akcji komór. Odstęp QT skraca się, jeżeli wzrasta częstość pracy serca. Biorąc pod uwagę długość odstępu QT oraz częstość akcji serca można wyliczyć tzw. skorygowany odstęp QT (QTc). Wiele nowoczesnych aparatów EKG mierzy QT oraz inne parametry i automatycznie wylicza skorygowany odstęp QT (QTc). Obliczenia takie są możliwe tylko, jeżeli zapis EKG jest dobrej jakości. Większość aparatów nie jest w stanie rozróżnić załamków T od załamków U. Zawsze należy sprawdzić zapis EKG i upewnić się czy podane wyliczenia nie są ewidentnie nieprecyzyjne.

Zaburzenia odstępu QT można obserwować v. nych sytuacjach. W przypadku obecności hipe"*, mii i terapii digoksyną ulega on skróceniu. Hipc* mia, hipomagnezemia, hipokalcemia, hipoterma palenie mięśnia sercowego mogą powodować i żenie odstępu QT. Lista leków mogących wycK odstęp QT jest długa, zawiera między innymi antyarytmiczne klasy I i III.

Istnieje szereg zaburzeń genetycznych, w który^ stęp QT jest wydłużony lub nieprawidłowo prz~ repolaryzacja komór (głównie zespół wydłużoreę. odstępu QT i zespół Brugada). Pacjenci z zabul niami okresu repolaryzacji obarczeni są ryzykeĄ stąpienia arytmii komorowej i nagłej śmierci, rzy z nich wymagają implantacji kardiowertera-brylatora. Jest szczególnie istotne, aby pacjerc grupy nie otrzymywali żadnego leku powodujacaf dalsze wydłużenie odstępu QT.

PODSUMOWANIE

Usystematyzowany sposób interpretacji su EKG pozwala, niezależnie od rodzaju burzeń, określić rytm w stopniu umożli cym wybór skutecznego, bezpiecznego

ma.

Rejestrowanie EKG w przebiegu zaburz rytmu w zestawieniu z rytmem zatokow dostarcza cennych informacji diagnosty nych i pomaga w wyborze właściwego I nia długoterminowego.

• Dokładne monitorowanie rytmu serca je szczególnie istotne w przypadku każdego cjenta obarczonego wysokim ryzykiem stąpienia zagrażających życiu zaburzeń mu.

• Precyzyjne monitorowanie rytmu serca j niezbędne w czasie leczenia zatrzymania żenią.

Piśmiennictwo

Blomstrom-Lundqvist C., Scheinmann M. M. et al. American College :*] Cardiology/American Heart Association Task Force and the Europear j Society of Cardiology Committee for Practice Guidelines. ACC/AHA Ea Guidelines for the Management of Patients With Supraventricular Arrhythmias. European Heart Journal ^063; 24: 1857-1897.

Fuster V., Lyden R. E. et al. American College of Cardiology/America-1 Heart Association Task Force and the European Society of Cardiolog* I Committee for Practice Guidelines and Policy Conferences. ACC/AHA^ guidelines for the management of patients with atrial fibrillation. Euroo«< Heart Journal 2001; 22:1852-1923.

80 ALS

Polska Rada Resuscytacji