ScannedImage 26

nic twa europe jakiego i przechodzące okres kontaktów z Europejczykami dopiero po 1921 r. Fakt ten jednak świadczy, że dezintegracja społeczna lub kulturowa niekoniecznie Jest warunkiem rozwoju wiary r: cargo. Potwierdziły to badania R.M. Be rad ta ' , M„0. Reay* a oraz R. F. Sa-

Ą o O    r

lisbury'ego‘ opisali oni wiarę w cargo wśród .ludności środkowego Highlands, której tradycyjny sposób życia oraz struktury społeczno-re-ligijne były ni omal nie naruszone i w zasadniczy sposób wpływały na powstanie wiary w cargo. Leoz równie* nawet na wybrzeżu, w rejonach gdzie kontakty ludności lokalnej z Europejozykaaii po 1871 roku były bardzo intensywne, struktury spełeczno-religijne nigdy nie uległy całkowitej kulturowej dezintegracji, lecz wpływały w zasadniczy sposób na. formowanie się wiary w cargo. Aczkolwiek w życiu Wyspiarzy nastąpiły niewątpliwie pewne zmiany, to jednak były one tylko powierzchowno i nadały jedynie starym formom nowy odcień zewnętrzny. W zakresie społeczno-ekonomicznym zanik niektórych tradycyjnych zwyczajów i wprowadzenie nowych w niczym nie naruszyły zasad i reguł funkcjonujących w dawnych strukturach i relacjaoh z nimi związanyoh. W dziedzinie intelektualnej zaś tradyoyjne systemy opiatemologiczne przetrwały w swej pierwotnej formie, chociaż wohłonęły nowe treści. Z tego zatem punktu widzenia wiara w cargo była raczej konserwatywna, niż rewolucyjna i choó mogło się wydawaó, że ludnośó uformowała nowy sposób myślenia i żyda, to Jednak był on inspirowany normami tradyoyjnymi. W taki również sposób usiłowano interpretować wjytwcry współczesnej cywilizacji zaohod-niej.

Nie ulega wątpliwości, że wiara w oargo powstała i rozwinęła się w sytuacji kontaktowej dwóch różnych społeczeństw: tradycyjnego nowogwinejskiego i zaohodniego, jednakże w tym względzie należy wyróżnić cq:y«T»<ic< przyspieszające jej rozwój oraz czynniki powodujące jej powstanie. Do pierwszyoh trzeba zaliczyć historię zetknięcia się dwóch społeczeństw, do drugich zań tradycyjne struktury społeozno-religijne, _ V wyniku nakładania się obu tych czynników możemy mówić o motywach i środkach rozwoju wiary w cargo. Motywy (lub czynniki) Wyspiarzy, uzasadniających brak europejskich towarów na wyspie, należy rozpatrywać w świetle reakcji ludnośoi na główne wydarzenia w historii kontaktów i interpretującej te wydarzenia w oparoiu o ioh tradycyjne struktury

127

Por. R.M. Be rad t, A Cargo Moreraent in the Eastern Central Highlands of New Guinea, Oceania 23/1952-1953/**0-65, 137-158, 202-23**} tenże, Reaotion to Contaot in the Eastern Highlands of New Guinea, Ooea-nia 24/1953-195**/! 90-228, 255-27**.

128

Por. M. 0. Reay, The Kuma. Freedom and Conformity in the New Guinea Highlands, Melbourne 1959.

Por. R.F. Salisbury, An Indigenous New Guinea Cult, Kroeber Anthro-pologieal Society 18/1958/67-75.