5. Otoman)*' gazowy tlenek siarki(IV) jest związkiem rozpuszczalnym w wodzie. Ma charakter kwasów}? czego dowodzi czerwone zabarwienie papierka uniwersalnego umieszczonego w wodnym roztworze S02. Kwasowy charakter tlenku siarki(IV) jest potwierdzony dzięki brakowi reakcji ze stężonym kwasem solnym i reakcji z roztworem zasady (NaOH):
S02 + 2 NaOH-> Na^Og + H20
Do probówki wiej ok. 3 cm3 roztworu siarczanu(VI) glinu i dodaj tyle kropli roztworu wodorotlenku sodu, aby wytrącił się biały osad. Uważaj, żeby nie dodać zbyt dużo wodorotlenku, gdyż osad się rozpuści. Otrzymany osad oddziel na sączku, podziel na dwie, mniej więcej równe części i przenieś do dwóch wcześniej przygotowanych zlewek. Do jednej wiej ostrożnie ok. 5 cm3 kwasu siarkowego(VI), zaś do drugiej wiej (ostrożnie) ok. 5 cm3 roztworu wodorotlenku sodu. Obserwuj zachowanie wodorotlenku glinu wobec dodanych roztworów. Czy wodorotlenek glinu jest łatwo rozpuszczalny w wodzie? Obserwacje i wnioski zapisz w zeszycie.
Otrzymany osad nie rozpuszcza się w wodzie, rozpuszcza się natomiast [roztwarza się] w roztworach kwasu siarkowego(YI) i wodorotlenku sodu.
1. W reakcji siarczanu(VI) glinu z wodorotlenkiem sodu powstaje nierozpuszczalny w wodzie wodorotlenek glinu:
ALkSO^g + 6 NaOH-> 2 Al(OH)3l + 3 Naj,S04
2. Rozpuszczanie się wodorotlenku glinu w zastosowanych roztworach kwasu siarkowego(VI) i wodorotlenku sodu można wytłumaczyć zajściem następujących reakcji:
2 Al(OH)3 + 3 H2S04-» A12(S04)3 + 6 H20
Al(OH)3 + 3 NaOH-» Nag[Al(OH)6] lub Al(OH)3 + NaOH--» Na[Al(OH)4]
[W reakcji z NaOH widać, dlaczego w pierwszej fazie doświadczenia nadmiar wodorotlenku sodu jest niepożądany - spowodowałby przedwczesne rozpuszczenie się osadu.]
Przygotuj trzy zestaw}? po sześć probówek. Do każdej probówki pierwszego zestawu wiej ok. 5 cm3 roztworu wodorotlenku sodu, do probówek drugiego zestawu - ok. 5 cm3 roztworu kwasu siarko-wego(VI), a do trzeciego ok. 5 cm3 wody. Do pierwszej probówki każdego zestawu dodaj 2-3 krople fenoloftałeiny, do drugiej 2-3 krople oranżu metylowego, do trzeciej 2-3 krople lakmusu,
Doświadczenie 2 (podręcznik str. 135)
Obserwacje
Wnioski
Doświadczenie 3 (podręcznik str. 135)
55