Skan0 bmp

X

OZNACZANIE ZAWARTOŚCI TLENU W PRODUKTACH SPOŻYWCZYCH

Tlen jest gazem rozpuszczalnym w wodzie i wodnych roztworach. Obecność tlenu w artykułach spożywczych przyśpiesza starzenie się i pogorszenie jakości żywności. Stosowane obecnie sposoby pakowania żywności i materiały opakowaniowe są tak projektowane aby można było kontrolować zawartość tlenu w żywności. Stosowane są także procedury usuwania resztek tlenu z zamkniętych opakowań przez umieszczanie w nich fizycznych sorbentów tlenu (np. saszetek w opakowaniach z kawą) lub przez reakcje chemiczne prowadzące do zużycia tlenu pozostałego w fazie ciekłej i gazowej w opakowaniu. Pozostałości tlenu usuwane są często przy pomocy enzymu - oksydazy glukozy dodawanej /| do zawartości opakowania lub umieszczanej na wewnętrznej strome kapsla.

Działanie oksydazy glukozy oprócz zmniejszenia zawartości tlenu powoduje:    "j

a/ spadek zawartości glukozy co utrudnia atak mikroorganizmów na żywność, oraz v f b/ powstawanie nadtlenku wodoru - substancji o działaniu aseptycznym.    —

1. TLENOMIERZ

Pomiar tlenu rozpuszczonego w fazie wodnej następuje za pomocą czujnika tlenowego.^ Podstawowym elementem czujnika jest teflonowa membrana pólprzepuszczalna, I umożliwiająca przenikanie tlenu zawartego w mierzonym roztworze do elektrolitu : znajdującego sie w jego wnętrzu. W roztworze elektrolitu umieszczony jest zespól elektrod - ; srebrnej katody i cynkowej anody. Czujnik tworzy ogniwo, którego napięcie zależy od ilości tlenu zawartego w elektrolicie. Tlen dyfundujacy do elektrolitu ulega redukcji na katodzie wg równania:

O2 + 2 H2O + 4 e = 4 OH'

Równocześnie na anodzie przebiega reakcja utleniająca cynku wg równania:

Zn = Zn ²⁺ + 2 e

Sygnał elektryczny otrzymany z ogniwa w stałej temperaturze jest wprost proporcjonalny do ciśnienia cząstkowego tlenu rozpuszczonego w wodzie. Układ kompensacji temperatury w tlenomierzu pozwala uniezależnić sygnał elektryczny od wpływu temperatury.

Tlenomierz podaje zawartość tlenu w dwu rodzajach jednostek: w % nasycenia tlenem lub w mg/L. Przelicznie zawartości tlenu na mg/L następuję na podstawie pomiaru nasycenia w % i pomiaru temperatury. Przy dokładnych pomiarach zawartości tlenu należy wprowadzić poprawki na wartość zasolenia cieczy i ciśnienia atmosferycznego, które maja wpływ na rozpuszczalność tlenu w wodzie.

Kompensacja wpływu ciśnienia

Zawartość tlenu w mg/L w roztworze zależy bezpośrednio od wielkości ciśnienia powietrza, ytj zmiana ciśnienia o 10% spowoduje również 10% zmianę nasycenia tlenem. Jeżeli wielkość ciśnienia odbiega znacznie od 1013 hPa, to powinno sie to uwzględnić podczas kalibracji miernika. Przyrząd umożliwia wprowadzenie wielkości ciśnienia oraz przelicza zmianę nasycenia.

Kalibracja miernika:

- zmierzyć ciśnienie atmoisferyzczne w hPa nacisnąć przycisk °C;

3ł

1