MHMmter
3. Zarządzanie ryzykiem
Podmioty działające w warunkach ryzyka i mające do niego awersję starają się ograniczać
jego negatywne skutki.t Proces świadomego sterowania ryzykiem określany jest terminem risk
management. ^
Zarządzanie ryzykiem obejmuje kilka elementów:
• identyfikację ryzyka, czyli zarówno samych zagrożeń jak i potencjalnych strat powodowanych tymi zagrożeniami
• ocenę i pomiar ryzyka, czyli poznanie jego natury, ocenę częstotliwości potencjalnych strat, potencjalną ich wielkość oraz dotkliwość.
• selekcję ryzyka,
• wybór metody jego kontroli-jeżeli pojawi się ryzyko strat regularnych i można je przewidzieć to można potraktować je jako zwykły koszt i wkalkulować w budżet. Jedna wielka strata może zniszczyć firmę, dlatego należy określić maksymalną możliwą do zaakceptowania stratę i maksymalną najbardziej prawdopodobną stratę. Katastrofalne straty zdarzają się nieregularnie ale ich potencjał jest tak duży, i ich priorytet jest wysoki
• wdrożenie metody
• ocenę efektywności zastosowanej metody.
Wśród metod zarządzania ryzykiem znajdują się:
1. unikanie ryzyka (strat) — np. nie lokalizowanie majątku na terenach zagrożonych powodzią. Jest to metoda negatywna zarządzania ryzykiem, może bowiem paraliżować inicjatywy i przedsiębiorczość gospodarczą, ponadto nie da się wszystkiego uniknąć lub unikanie jest niewykonalne; można też ryzyko porzucić np. zaprzestać określonej działalności
2. zatrzymanie (retencja) ryzyka zwane także finansowaniem ryzyka. Metoda ta oznacza gotowość pokrycia jego negatywnych skutków w oparciu o własne zasoby finansowe. Jest to ważna technika zwłaszcza w nowoczesnych programach zarządzania ryzykiem. Można wyróżnić dwa rodzaje zatrzymania ryzyka, pierwszy - to aktywne (świadome) zatrzymanie ryzyka. Jest ono uzasadnione przy ryzykach o wysokiej częstości i niskiej szkodowości lub wtedy, gdy żadna inna metoda nie jest dostępna. Drugi rodzaj to pasywne zatrzymanie ryzyka,. czyli bezwiedne zachowanie go z powodu ignorancji, obojętności, lub niewłaściwej jego oceny. Wyróżnia się kilka powodów zatrzymania ryzyka: chęć zaoszczędzenia na kosztach zabezpieczania, brak dostępu innych metod ochrony, najgorsza możliwa strata jest mało prawdopodobna, starty są w wysokim stopniu przewidywalne. Rodzajem retencjijestsamoubezpieczenie. ~ i-joruo'e ttuuu
3. kontrola ryzyka polega na próbach ograniczania częstotliwości jak i dotkliwości strat. Kontrola może przybrać dwie formy: pierwsza - zmiana charakteru narażenia na straty, których podmiot nie chce lub nie może porzucić - czyli prewencja1, druga - redukcja strat2 już powstałych pomimo stosowania działań prewencyjnych.
4. transfer ryzyka, czyli przeniesienie go na inny podmiot np. umowy prawne, kontrakty (kupno po ustalonej cenie na termin), umowy przechowania, umowy dozorowania obiektu, umowy serwisowe itp. -
5. dystrybucja lub dzielenie ryzyka i rozłożenie jego skutków finansowych na grupę np. prowadzenie działalności w formie spółki osobowej, kapitałowej lub reasekuracja,
6. ubezpieczenie jako swoista kombinacją metod wyżej wymienionych, a zwłaszcza transferu ryzyka.
5
Prewencja szkodowa jest to świadome działanie człowieka zmierzające w kierunku przeciwdziałania wystąpieniu zdarzeń losowych lub obniżania częstości występowania strat, budownictwo asejsmiczne, zdrowy tryb życia (zapobiega zawałom), poprawianie warunków pracy, jakości dróg, szkolenia, kontrola jakości itp..
Redukcja dotkliwości strat, czyli działalność represyjna (tłumiąca), polega na walce nie tyle ze skutkami zdarzeń losowych co walce z samymi zdarzeniami. Człowiek stara się usunąć lub zatrzymać zdarzenie które już powstało, np. np. system ostrzegania przed wybuchami wulkanów i huraganem, gaszenie pożaru, ognioodporne ściany, pierwsza pomoc czy ograniczona ilość gotówki, którą mozn ukraść.,.