sr3

(siatki) z nici Jedwabnych lub z cienkich prętów bambusowych, osadzonych na drewnianej ramie), które zwano „formą**.

Pisarz chiński z wieku XVII daje taki opia: „Sito pogrąża się w korycie z roztworem papieru; przy wyjmowaniu warstwa masy włóknistej zatrzymuje się na siatce. Wykonanie warstwy grubszej lub cieńszej jest dziełem rąk lud2icich. Jeśli formą zaczerpnąć płytko, papier będzie cienki, jeżeli zaczerpnie się głębiej — będzie gruby. Masa włóknista pływa po siatce, a woda spływa. Potem sito rzuca się na gładką deskę, na to drugą deskę i prasę z kamienia oraz kłody. Prasowanie odbywa się podobnie jak prasowanie ryżu, aby otrzymać wódkę. Gdy usunie się wilgoć, papier podnosi się igłą miedzianą, aby wysuszyć go na rozpalonym piecu**.

Papier szybko rozpowszechnił się w Chinach. Robiono z niego chustki do nosa, parasolki, tapety i wklejano do okien zamiast szkła. W Chinach wyrób papieru tak się rozpowszechnił, że na bazarach można było zobaczyć pisarzy-papiemików. którzy z wiadra czerpali masę, wykładali arkusze na deski i suszyli je na słońcu. Często pisarz kładł na plecy klienta arkusz papieru nie wysuszonego i pisał na nim list pod dyktando.

Oczywiście, w tak prymitywny sposób wyrabiano papier w Chinach za dawnych czasów. Obecnie są tam wspaniałe fabryki papiernicze.

Papier nieprędko przedostał się do Europy. „Przybył z Chin bardzo powolną drogą, średnio 100 km na 100 lat*⁴ — pisze uczony francuski Avenel. — W roku 650 papier znany był w Samarkandzie. w 800 — w Bagdadzie, w 1100 roku dotarł do Kairu, a potem dąży brzegiem Afryki, przepływa Morze Śródziemne 28fi

i długo nie przekracza granic Langwedocji (pogranicza Francji).

We Włoszech zaczęto wyrabiać papier ze szmat w XI wieku. W średniowieczu włoskich papierników uważano za niedościgłych mistrzów. Włosi twierdzili, że papier jest ich wynalazkiem, 4 nawet opowiadali, w jakich okolicznościach powstał. Jakoby pewien mnich niesprawiedliwie potraktowany przez opata wpadł w taką wściekłość, że znalazłszy się w swojej celi porozrywał koszulę, pogryzł ją i wypluwał pogryzione kawałki. Gdy ochłonął, całą tę przeżutą tkaninę rzucił na piec kaflowy. Po paru miesiącach porządkował celę z okazji jakiegoś święta- Zdjął z pieca wyschniętą papkę tkaniny i zobaczył, że z jednej strony jest gładka jak pergamin. Spróbował na niej pisać atramentem i to mu się w zupełności udało.

W Rosji papier poznano w połowie XIV wieku,

0    czym świadczą dawne dokumenty. Kupcy z Rygi

1    Lubeki przywozili papier, głównie włoski, do Now-gorodu.

Dopiero za Piotra I zapoczątkowano rozwój przemysłu papierniczego.

Ulepszano produkcję papieru w dwóch kierunkach: przez wynalezienie maszyn zastępujących pracę ręczną i przez zastosowanie materiałów zastępujących szmaty.

W roku 1786 w Orleanie niejaki Violet wydrukował zbiór wierszy na papierze zrobionym z łodyg malwy, paproci i kory drzewnej.

Po czterech latach w Londynie wyszła książka wydrukowana na papierze ze słomy, ale dopiero w połowie XIX wieku zaczęto wyrabiać w papierniach papier z drzewa.

287