S tatystyka opisowa
• Szereg szczegółowy - szereg statystyczny uporządkowany według rosnących (lub malejących) wartości badanej cechy (np. informacje na temat płac pracowników uszeregowane od najmniejszej do największej).
• Szereg rozdzielczy - szereg statystyczny uporządkowany według rosnących (lub malejących) wartości badanej cechy, podzielony zazwyczaj na części (klasy) według określonej cechy z podaniem liczebności lub częstości każdej z wyodrębnionych klas (np. dane na temat wzrostu uczniów podzielone na grupy „co pięć centymetrów”, czyli od 150 do 155, od 155 do 160, itd.).
• Szereg czasowy - szereg statystyczny uporządkowany według kolejnych momentów czasu (np. wysokość wody w rzece w kolejnych dniach, ceny zamknięcia na giełdzie w poszczególnych dniach, wartość stopy inflacji w kolejnych miesiącach).
Szczególnym sposobem podziału zbioru obserwacji jest podział na dane przedziałowe (grupowane, np. w postaci szeregu rozdzielczego z przedziałami klasowymi) i dokładne (niegrupowane, np. w postaci szeregu szczegółowego). W przypadku danych przedziałowych wyniki obserwacji są przedstawione w postaci szeregu przedziałów (klas) określających zakresy wartości pewnej cechy statystycznej oraz ciągu liczb podającego liczbę obserwacji w poszczególnych przedziałach. Należy pamiętać, że dla danych grupowanych obowiązują inne wzory, niż dla danych niegrupowanych!
Ze względu na problem ze zrozumieniem przez człowieka dużej liczby obserwacji na raz (np. ocen 200 studentów z egzaminu) i wysunięciem na ich podstawie jakichkolwiek użytecznych wniosków, niezbędne jest wcześniejsze opracowanie takiego zbioru obserwacji. Polega ono na wstępnej analizie danych wykonywanej za pomocą metod graficznych (wykresy) oraz obliczania różnorodnych miar (charakterystyk) statystycznych (czyli pewnych wartości liczbowych).
Przez xi,X2,...,xn będziemy oznaczać zaobserwowane przez nas wartości cechy statystycznej. Wielkość n będziemy określać jako liczbę obserwacji (lub prościej liczbę danych).
Uwaga! Zakładać będziemy, że x\,x<2,... ,xn jest uporządkowanym rosnąco szeregiem statystycznym (czyli np. rosnącym szeregiem szczegółowym).
Miary położenia mówią nam o położeniu danych statystycznych na osi ich wartości. Najistotniejsze są tzw. wartości średnie (przeciętne), czyli miary informujące o „przeciętnych” wartościach obserwacji.
Najczęściej stosowana jest zwykła średnia arytmetyczna
(1.1)
n n