Strona105

3. Tworzeniem się przy paleniu stopionych rozżarzonych żużli.

Ponadto należy podkreślić trudności związane z zapaleniem ter-mitów (temperatura zapłonu wszystkich termitów aluminiowych przewyższa zawsze 800°C, a szczególnie termitu żelazowo-glino-wego wynosi 1300°C). Ciężar właściwy termitów jest znaczny, gdyż stosowane do ich wyrobów tlenki mają również znaczny Ciężar właściwy (dla Fe₂0_;, wynosi 5,1 G/cm^:i).

Termity stosowane jako środki zapalające powinny mieć na-Htępujące specjalne własności:

1.    Powinny przy paleniu dawać maksimum ciepła.

2.    Powinny mieć wysoką temperaturę spalania.

3.    Żużle, tworzące się przy paleniu, powinny być rzadkie, łatwo topliwe i trudno lotne.

4.    Termity powinny łatwo dawać płomień.

5.    Powinny być trudne do ugaszenia zwykłymi środkami przeciwpożarowymi.

6.    Prędkość palenia termitów powinna wynosić kilka mm/sek.

Metale użyte do wyrobu termitów jako substancja palna powinny:

1.    Przy paleniu dawać maksymalną ilość ciepła.

2.    Tworzyć łatwo topliwe i trudno lotne tlenki.

3.    Posiadać znaczny ciężar właściwy.

Według doświadczeń S. Żemczużnego ilość ciepła uzyskana przy paleniu termitów powinna być nie mniejsza niż 0,55 kcal na 1 g masy; w przeciwnym razie reakcja palenia przebiega z trudem I nie dobiega do końca. Uwzględniając jeszcze i to, że do rozłożenia tlenków zużywa się znaczną ilość ciepła, dochodzimy do oczywistego wniosku, że w termitach mogą być stosowane tylko wy-Hokokaloryczne substancje palne.

W tablicy 67 podano własności niektórych pierwiastków, które mogą być użyte jako składniki termitów.

Glin jest najodpowiedniejszą substancją palną dla termitów i to zarówno z uwagi na kaloryczność, jak i na wysoki ciężar właściwy oraz stosunkowo niską temperaturę topnienia tlenku (2050^JC).

Na przeszkodzie w stosowaniu magnezu, oprócz względów ekonomicznych, stoją: mały ciężar właściwy i wysoka temperatura topnienia tlenku (2800°C); doświadczalnie stwierdzono, że termit itelazowo-magnezowy zupełnie nie daje ciekłych żużli.

Stosowanie Ca, Ti, Si i B jako indywiduów byłoby niecelowe; Jednak stopy tych metali mogą w termitach dać interesujące wyniki.

Goldschmidt¹ 'wskazuje, że termit, do którego jako substancji

Substancje palne termitów

S uli® In lic ja pallia	Ciężar właściwy	Tleilek	(liupło Iwurze-i)ia się tldlk’ 11 przy użyciu 1 mola Heim	Skład Fe, Oj %	llTIllitU substancji pał m;j %	Kfekl. cieplny palenia 1 g term i tu kcal
Al	2,7	A Ja< ^3	i::i	75	2:>	0,93
Mn	1,7	MgO	14ii	09	31	1,05
Ca	1,5	CaO	151!	57	43	0,93
Ti	4,5	Tin^2	109	09	.-,1	0,57
Si	2,3	SiO^2	104	79	21	0,58
H	-■•'I	n^2o^2	101	88	12	0,59

palnej użyto CaSi (2:1), dawał bardzo łatwo topliwe żpżle. Stop CaSi jest dostatecznie odporny na korozję (w powietrzu), a ciepło spalania termitów z tym stopem wynosi 0,7 kcal/g; obecność krzemu w termicie zmniejsza prędkość palenia.

Temperatura topnienia żużli tego termitu jest niska wskutek tworzenia się krzemianu wapnia CaSiO., o temperaturze topnienia 1512°C.

Dalej Goldschmidt wskazuje na szczególnie łatwą topliwość żużli otrzymanych przy paleniu mieszaniny dwóch termitów: że-lazowo-glinowego i żelazowo-wapniowego, wziętych w stosunku 60:40. Ciepło spalania tej mieszaniny wynosi 0,9 kcal/g. Związek 5CaO • 3A1₂0_;, topi się w temperaturze około 1400°C.

Glinokrzemiany tworzące się przy paleniu termitów żelazowo-glinowych zawierających krzem mają wyższą temperaturę topnienia. I tak silimanit ALO., • SiO._, topi się w temperaturze 1616 C.²

Tlenki stosowane do wyrobu termitów powinny spełniać następujące wymagania:

1.    Powinny mieć minimalne ciepło tworzenia się.

2.    Powinny zawierać dostateczną ilość tlenu (nie mniej niż 25—30°/o).

3.    Posiadać możliwie duży ciężar właściwy.

4.    Redukować się do metalu o niskiej temperaturze topnienia, wysokiej temperaturze wrzenia.

Własności niektórych tlenków podano w tablicy 66.

213

1

K. Goldschmidt: Aluminothermie, Leipzig 1925.-

2

B. Szwej co w: Wwiedienije w chimiju kremnija, Chimizdnt IMG.