strP c d

W. Gaworecki pisze, że turystyka ze swej natury jest formą_ konsumpcji. Dlatego, jak każdy rodzaj konsumpcji; powoduje liczne konsekwencje we wszystkich sferach gospodarowania"⁵³. Oprócz konsumpcji, jej obecność można zauważyć w sferze produkcji, podziału i wymiany dóbr i usług turystycznych. S. Wodejko uważa, że kompleksowe ujęcie analizy ekonomicznych funkcji turystyki powinno obejmować wszystkie etapy konsumpcji turystycznej, która jak wiadomo jest aktem rozłożonym w czasie⁵⁴. W celu wyjaśnienia wszystkich aspektów i skutków ekonomicznych turystyki, proponuje on dokonać analizy czterech podstawowych etapów konsumpcji turystycznej, wyrażających się w formule 4xP: PRZYGOTOWANIE-PODRÓŻ-POBYT-PODRÓŻ. Na każdym z tych etapów występuje bowiem wiele różnorodnych procesów gospodarczych oraz skutków ekonomicznych.

ETAP I PRZYGOTOWANIE (obejmuje skutki zachodzące w miejscu stałego pobytu turystów), kiedy zachodzą następujące procesy:

-    zmiany w strukturze konsumpcji, wynikające z planowanej podróży (np. konieczność oszczędzania);

-    podjęcie dodatkowej pracy (przy braku oszczędności) w celu uzy- • skania środków na planowaną podróż;

-    wystąpienie zapotrzebowania na artykuły niezbędne w trakcie podróży (konieczność podjęcia produkcji lub ich importu);

-    wystąpienie zapotrzebowania na sprzęt turystyczny (jw.);

-    pobudzenie inwestycji w celu uruchomienia dodatkowej produkcji artykułów związanych z podróżowaniem;

-    wzrost zatrudnienia w gałęziach produkujących artykuły niezbędne do uprawiania turystyki;

-    odpływ środków pieniężnych do miejscowości, regionów lub państw, będących celem podróży turystycznej (może to nastąpić znacznie przed terminem podróży, jeśli usługi rezerwowane są wcześniej);

-    wzbogacenie rynku lokalnego poprzez przywóz towarów produkowanych poza nim;

-    powstawanie inwestycji ułatwiających odbywanie podróży (biura podróży, punkty informacji turystycznej, agencje podróży, itd kreujące nowe zawody i wzrost zatrudnienia.

53    Gaworecki W.W., Turystyka, PWE, Warszawa 1994, s. 270.

54    Wodejko S., Ruch przyjazdowy z zachodu do wybranych państw socjalistycznych, jako wyraz luki na europej skim rynku turystycznym, Monografie i Opracowania Nr 288, SGPiS, Warszawa 1989, s. 151-154.

Pojęcie i funkcje turystyki