Z wielu definicji rodziny dostępnych w licznych podręcznikach wybraliśmy następującą: rodzina jest grupą osób połączonych więzami krwi, małżeństwa lub adopcji. W klasycznej już dziś pracy socjologowie rodziny Hill i Hansen (1960) wyróżnili pięć kierunków teorii funkcjonowania rodziny: strukturalno-funkcjonalny, symboliczno-interak-cyjny, sytuacyjny, instytucjonalny oraz rozwojowy. W podręczniku ('hristensena (1964) wszystkie wyżej wymienione koncepcje funkcjonowania rodziny zostały wyczerpująco omówione, z tym że kierunki sytuacyjny i instytucjonalny zostały przedstawione łącznie, w jednym rozdziale książki. Teorię funkcjonowania rodziny przedstawimy dość skrótowo, koncentrując się na dwu wybranych kierunkach: strukturalno funkcjonalnym oraz rozwojowym, ponieważ oba mają szczególne znaczenie dla terapii rodzin.
Podejście strukturalno-funkcjonalne do rodziny wywodzi się / psychologii funkcjonalnej, zwłaszcza Gestaltu, antropologii społecznej Malinowskiego (1939) i Radcliffe-Browna (1952) oraz socjologii reprezentowanej m.in. przez teoretyków systemu społecznego, przede wszystkim Parsonsa (1951). Dla takiego podejścia podstawowe są dwa pojęcia: struktury i funkcji. Struktura to organizacja społeczna, systemy społeczne, normy i wartości. Pojęcie struktury zakłada daleko idącą interakcję różnych elementów, a jego implikacją jest to, że grupy, systemy a nawet zachowania nie są przypadkowe, pozbawione regularności, nieprzewidywalne i indywidualistyczne. Społeczna struktura rodziny odnosi się do sposobów, w jaki członkowie rodziny pozostają w interakcji i jaki jest wzór ich organizacji. Pojęcia struktury i funkcji mogą być rozpatrywane osobno. Częściej jednak rozpatruje się je łącznie, ponieważ są powiązane ze sobą i jedno implikuje drugie, funkcja może być rezultatem lub konsekwencją danej struktury społecznej.
Współcześnie podejście to zajmuje się przede wszystkim relacjami