Untitled Scanned 27 (5)

do zrozumienia, by przeniosła się do innego mężczyzny lub do swojego domu rodzinnego⁴⁵. Dana kobieta, będąc jedną z żon następnego męża, może nie oglądać się wstecz. Ale może, jeśli chce, wrócić do dawnego męża.

Widzimy więc, że brak rozwodu - zależnie od rozwiązań przyjętych w danej kulturze - oznacza duże osobiste skrępowanie, by nie rzec zniewolenie w aspekcie małżeńskim lub znaczną wolność.

VII.

MAŁŻEŃSTWO I RODZINA

Definicję małżeństwa podaliśmy już w słowie wstępnym. Tutaj zwracamy uwagę na to, że małżeństwo jako sformalizowany związek dwojga lub więcej osób ma funkcję przygotowującą do powstania rodziny, a gdy zostanie ona założona, to jej służy. Małżeństwo pełni nie tylko tę funkcję prokreacyjną, lecz także ma funkcję lojalnego, wzajemnego wspierania się, funkcję ekonomiczną, funkcję intymno-sek-sualną. Warto również nadmienić o funkcji metafizycznej bądź inaczej ekstatycznej. Ta ostatnia nie jest łatwa do opisania, ale wiele osób zna ją ze swoich przeżyć. Polega ona na uzupełnianiu się ludzi w ich połowiczności bycia, jest to takie uzupełnianie się, że małżonkowie mogą wykraczać także poza swoje bycie-we-dwoje (lub w innych modelach małżeństwa: bycie-we-troje, bycie-w-kilkoro) ku czemuś po-nadludzkiemu, tj. ku naturze w ogóle, czy ku postulowanej boskości. Można kłaść akcent na każdą z tych funkcji. Zależnie od tego, na którą kładziony jest akcent, małżeństwa znów dodatkowo jawią się jako zróżnicowane.

Małżeństwo jest zwykle wstępem bądź przygotowaniem do założenia rodziny. Ale może nie prowadzić do posiadania potomstwa i być zawarte dla sformalizowania i utrwalenia relacji między dwojgiem lub większą liczbą partnerów. Mogą oni chcieć je zawrzeć dla ułatwienia sobie życia w obliczu wymogów prawa, przekazywania majątku, dziedziczenia, reprezentowania się wzajem przed instytucjami

59