74
naszego koczowiska, błądząc jużto wśród skał, jużtu po ogródkach w dolinie porozrzucanych.
Nazajutiz rano użyliśmy doskonałćj Kąpieli w nąaninu, w uda zdrojowa bardzo zimna, bo w czasie upałów ma tylko + 5° do 6n, naz-chwilę odrętwiała nas, lecz po ubraniu się, niedługo tak się nam zrobiło gorąco i tak byliśmy otrzeźwieni, że postanowiliśmy jeszcze raz w czasie naszego tu pobytu pozwolić sobie tej przyjemności.
Idąc cidgle doliną ponad brzegiem strumienia, naraz spostrzegamy szczątki zamku Ojcowskiego w pośrodku doliny na pojedynczej skale wznoszącego się, który byt swój cnocie synowskiej winien (*). " ' " "
Dolina Ojcowska., tak cudowna i urocza', jakąż siłą bjda utworzona? dNie jeden tak się zapyta, patiząc na jej dziwaczne skuły i zaglądając do pieczar.
Dotychczas uczeni naznaczają dwie tylko główne przyczyny utworzenia się s*kał ziemskich i pieczar w nich zawartych, wraz z ich zewnętrznemi i wewnętrznemi kształtami, atemi przyczynami mają być dwa żywioły: woda i ogień. Lecz oprócz'tych dwóch*, należy jeśzcze przyjspk‘i trzecią,’ tojest siłe'1, mocą której wszystkie rzeczy zbliżając się do punktu krzepnienia, powiększająłśwoję Objętość'z niezmierną potęgą.
Utworzenie się .śkał Ojcowskich i wszystkich innych, stanowiących główną ozdobi okolic położonych między Częstochową 'k Krakowem, można^rzoczywiŚćie uważać za.skutek wszystkich'trzech dopiero wskazanych przyczyn. Że-he skały utworzyły się w wodzie^ nie zachodzi co do tego żadna wątpliwość, bo obecność licznych w nich skamieniałości najmocniej tego twierdzenia dowodzi; albowiem widoczną jest rzeczą*'że skamieniałości te są cząstkami istot żyjących niegdyś'bv nianie wapiennćj, utworzonej z osadów powszechnego pierwotnego morza.
Twardość tycli skał, które niewątpliwie' z początku musiały być miękluemi, jako utworzone z ósadów wodnych, należy przypisać tśj samej przyczynie., która nadała twar-
W paczątkadh'dwunastego wieku, na miejscu gdzie sig zamek wznosi, miaia istnieć warowna twierdza, pod zarządem wojewodów krakowskich bgdąca.