cywilneprawomalz1

cywilneprawomalz1



322 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe

współwłasności łącznej (art. 196 § 1 k.c.). Od współwłasności w częściach ułamkowych różni się tym, iż ma ona charakter wspólności bezudziałowej, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego i nie mogą się ich wyzbyć na rzecz osób trzecich. Zgodnie z art. 30 k.r.o. żadne z małżonków nie może rozporządzić ani też zobowiązać się do rozporządzenia udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych wspólnotach należących do tego majątku, ani też nie może żądać podziału majątku wspólnego.

W odróżnieniu od współwłasności w częściach ułamkowych wspólność ustawowa jest wspólnością masy ułamkowej, którą można zakwalifikować jako mienie (art. 44 k.c.) obejmujące wiele praw majątkowych, takich jak: własność, prawa obligacyjne, ograniczone prawa rzeczowe. Wszystkie przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową (przedmioty, które każde z małżonków nabyło przed powstaniem wspólności, albo pochodzące ze szczególnych źródeł — art. 33 k.r.o.) należą wyłącznie do jednego z małżonków i stanowią jego majątek osobisty. Nie budzi wątpliwości, że w przypadku ustroju wspólności ustawowej w małżeństwie pojawią.się trzy masy majątkowe: majątek wspólny małżonków oraz majątki osobiste każdego z małżonków. W przypadku sporu między małżonkami co do tego, czy określony przedmiot majątkowy wchodzi w skład majątku wspólnego, czy też jest składnikiem majątku osobistego jednego z małżonków, każdy z nich może w czasie trwania wspólności ustawowej domagać się ustalenia w drodze powództwa wytyczonego drugiemu małżonkowi, że oznaczony przedmiot stanowi składnik majątku wspólnego bądź majątku osobistego jednego z małżonków (art. 189 k.p.c.). Charakterystyczne są w tej mierze reguły odnoszące się do postępowania wieczystoksięgowego w sytuacji, gdy w księdze wieczystej ujawniony jest tylko jeden z małżonków, podczas gdy nieruchomość wchodzi w skład majątku wspólnego. W takim przypadku drugi z małżonków może na podstawie art. 10 u.lc.w.h. domagać się uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

Ustrój wspólności ustawowej między małżonkami nie eliminuje możliwości istnienia między nimi współwłasności w częściach ułamkowych, obejmującej określone przedmioty majątkowe. Mogą to być bowiem przedmioty nabyte przez małżonków jeszcze przed zawarciem małżeństwa albo w czasie jego trwania ze środków pochodzących z majątków osobistych każdego z nich. Charakterystyczny jest przypadek, kiedy jedno z małżonków w cza-

i

f sie trwania wspólności ustawowej nabędzie określone przedmioty majątkowe wspólnie z konkubentem. W takim przypadku należy przyjąć, iż przedmioty te stanowią współwłasność konkubenta i obojga małżonków, przy czym prawo tych ostatnich ma charakter wspólności ustawowej.

Wspólność ustawowa powstaje z mocy samego prawa z chwilą zawarcia małżeństwa z wyłączeniem sytuacji, gdy w chwili zawarcia małżeństwa:

•    obowiązywała małżonków umowa zawarta przed zawarciem małżeństwa, mocą której ustalono rozdzielność majątkową, rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków albo rozszerzono lub ograniczono wspólność

j ustawową (art. 47 k.r.o.), albo

•    jedno z małżonków zostało ubezwłasnowolnione lub ogłoszono jego upadłość (art. 53 § 1 k.r.o.).

Wspólność ustawowa nie powstaje w przypadku małżeństwa nieistniejącego (matrimonium non existens) z powodu niezachowania przesłanek przewidzianych w art. 1 § 1 i 2 k.r.o. Wspólność ustawowa powstała z chwilą zawarcia małżeństwa i występuje przez cały czas jego trwania.

Wcześniejsze ustanie wspólności ustawowej może nastąpić jedynie w przypadkach:

1)    zawarcia przez małżonków umowy, w której małżonkowie rozszerzą lub ograniczą wspólność ustawową albo ustanowią rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (art. 47 § 1 k.r.o.),

2)    ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej (art. 52 § 1 k.r.o.),

3)    ubezwłasnowolnienia i ogłoszenia upadłości jednego z małżonków (art. 53 § 1 k.r.o.),

4)    orzeczenia separacji (art. 54 § 1 k.r.o.).

■ W pierwszym przypadku obowiązuje małżonków ustrój umownej wspólności majątkowej w zakresie szerszym lub węższym w stosunku do przepi-i sów o wspólności ustawowej albo też ustrój rozdzielności majątkowej lub ; rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków. W pozostałych przypadkach powstaje tzw. ustrój majątkowy przymusowy — ustrój rozdziełno-l ści majątkowej. Poza przypadkami ustania wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa wspólność ta ustaje w przypadku ustania małżeństwa, i to bez względu na jego przyczynę. Zerwanie przez jednego z małżonków \ wspólnego pożycia nie powoduje ustania wspólności ustawowej i mimo po-\ zostawania małżonków zarówno w separacji faktycznej, jak i w konkubina-| cie (przez każdego z nich) nadal będą oni podlegać ustrojowi wspólności


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
cywilneprawomalz1 322 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe współwłasności łącznej (art. 196 § 1 k.c.j.
cywilneprawomalz5 330 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe Umowa zawarta bez zgody drugiego małżonka j
cywilneprawomalz4 328 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe majątku. Do czynności zarządu majątkiem wsp
cywilneprawomalz8 336 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe niezbędne opłaty. Podlegające zwrotowi nakł
cywilneprawomalz2 344 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe wierzyciela ze skargą pauliańską, skoro bez
cywilneprawomalz4 348 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe puszczalne jest jednak ustanowienie rozdzie
cywilneprawomalz3 326 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe nej; art. 860 k.c.), podlegają przepisom wł
cywilneprawomalz0 340 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe majątek wspólny, pobranych pożytków i przyc
cywilneprawomalz3 346 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe wartości przedmiotów majątkowych wchodzącyc
cywilneprawomalz5 330 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe Umowa zawarta bez zgody drugiego małżonka j
cywilneprawomalz6 332 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe mi, a więc zarówno majątkami osobistymi, ja
cywilneprawomalz7 334 XVI. Małżeńskie ustroje majątkowe utrzymania, rozwoju duchowego i kulturalneg

więcej podobnych podstron