Image
84 djvu

173

5) Ziemie polskie pod panowaniem Rosyi.

Ziemie zabrane przez Rosyę w trzech rozbiorach ^x), wraz z przyłączonym w 1807 r. obwodem białostockim, obejmowały wschodnią połać Rzeczypospolitej ^{1 2 3}), a mianowicie: część Inflant, Ruś Białą i Czarną, Litwę, Polesie, Wołyń, Podole i Ukrainę, kraje do Bugu i Niemna *). W 1815 r., na kongresie Wiedeńskim, połączono z Rosyą królestwo Polskie, nadano mu jednak osobną konstytucyę, odrębny ustrój polityczny i społeczny.

Ziemie zabrane przeszły bezpośrednio z pod anarchicznych rządów polskich pod rządy samowładne, weszły w skład państwa, w którem o wszystkiem stanowiła wola monarchy. Rozkazy jego wykonywali urzędnicy, zorganizowani hierarchicznie.

Rząd usiłował jak najściślej zespolić zabrane kraje z Rosyą, narzucić im własną organizacyę. System ten stosowano mniej lub więcej bezwzględnie, zależnie od warunków i okoliczności,

1

*) W 1772, 1793 i 1795 r.

2

)    Zamieszkaną przez narody: ruski, litewski i polski, który rozwinął tutaj, w ciągu stuleci, pracę kulturalną i kolonizacyjną.

3

)    Przestrzeń ich wynosi 8559.68 mil kwadr., licząc z obwodem kijowskim, zajętym przez Rosyę w XVII w. Litwa i Ruś stanowią przeszło % terytoryum dawnej Rzeczypospolitej; przestrzeń Galicyi wynosi 16.6°/₀ obszaru Litwy i Rusi, Królestwo 27.2%, zabór pruski około 17°/₀-Kraje te stanowią dziś 9 gubernii Cesarstwa Rosyjskiego: grodzieńską, wileńską, kowieńską, mińską, witebską, mo-bilewską, podolską, wołyńską i kijowską.