Image
94 djvu

183

tyczne, kraj oddany na łup hierarchii urzędniczej, zależnej bezpośrednio od władz centralnych w Wiedniu. Językiem urzędowym był niemiecki, urzędnikami Niemcy i Czesi. Pod względem administracyjnym stanowiła Galicya osobną gubernię, podzieloną na cyrkuły. Na czele stało gubernium lwowskie, złożone z gubernatora i kilkunastu radców; cyrkułami zarządzali starostowie.

Urzędnicy uciskali ludność, mieszali się do jej życia prywatnego, podniecali waśnie społeczne, ściągali z całą bezwzględnością podatki i opłaty, podkopujące dobrobyt społeczeństwa. Ich wpływy, ich intrygi sprowadziły tragiczne wypadki 1846 roku.

Prawo polskie zostało usunięte i zastąpione przez austryacki kodeks cywilny i kryminalny. W dziedzinie stosunków społecznych utrzymał się ustrój stanowy. Patent cesarski z 1817 roku ustanowił cztery stany: duchowny, magnacki, rycerski i miejski. Duchowieństwo katolickie, aczkolwiek zajmowało uprzywilejowane stanowisko, poddane zostało pod władzę i kontrolę państwa. Można szlachta, hojnie obdarowana przez rząd tytułami książąt, hrabiów i baronów, utworzyła stan magnacki, uboższa rycerski. Samorząd miast został ograniczony, władze miejskie podporządkowane władzom rządowym ¹). Na Żydów" nałożono uciążliwe podatki, uszczuplono ich swobodę szeregiem przepisów i rozporządzeń.

Patent cesarza Józefa II z 1782 roku uwolnił chłopów od osobistego poddaństwa.

‘) Józefińska ordynacya miejska z 1783 roku nadaje urzędnikom miejskim charakter urzędników rządowych. Ustawa z 1805 r. usuwa wybory magistratów przez wydziały miejskie i prawo to przelewa na władze rządowe.