28
(1909. 267, 268) w 70 7%. a więc znacznie częściej niż u Murzynów. Kohlbrugge (1297.34) wspomina, że u małp człekokształtnych ścięgna wśródmięśniowego brak tylko wyjątkowo.
M. omo-liyoideus.
Materyah 90 spostrzeżeń.
Mięsień barkowo-gnykowy zaczyna się czasami nie przy łopatce, lecz na obojczyku. Przesunięcie początku mięśnia na obojczyk, uważane za odchylenie od normy, zachodzi u Europejczyków według moich spostrzeżeń w 5% przypadków. U Murzynów zaobserwowali wspomniane zjawisko Flower i Murie, Giacomini iTurner w 7.3%. Gegenbaur (1885. 1. 350) twierdził, że rozpoczęcie m. omu-hyoidei od obojczyka występuje u Murzynów częściej niż u białych, lecz zdaje się, że twierdzenie to nie jest uzasadnione. Czasami zachodzi połączenie normalnego początku mięśnia od łopatki z początkiem od obojczyka, mamy wówczas dwa różne miejsca, gdzie się mięsień zaczyna. Le Double (1897. 1. 146) podaje, że u Europejczyków podwójny początek mięśnia barkowo-gnykowego pojawia się w 3.3% przypadków; dla Murzynów, obliczając według obserwacyi Chudzińskiego, stwierdziłem 6.6%.
Brak ścięgna śródmięśniowego nic należy do odchyleń bardzo rzadkich; dla Murzynów obliczyłem częstość tej waryacyi na 5.5%. Danych porównawczych brak zupełnie.
M. stcrno-hyoidcns.
Matcryal do spostrzeżeń zamieszczonych w Tab. I. dołącza się jeden osobnik płci ę) Lc Doubla (1897. I. 133), razem więc 92 spostrzeżenia.
fnscnptio tendmea była notowana przez Chudzińskie-go, Le Doubla i Testut wlO przypadkach; więc otrzymujemy częstość odpowiadającą 22.2%.
A d a c h i (1909. 267, 268) znajdował ścięgno wśródmięśnio-we m. sterno-thyreoidei jeszcze znacznie częściej u Japończyków, gdyż w 65‘70 przypadków.
A d a c h i sam podkreśla, że należy się tu doszukiwać wyraźnej cechy rasowej; do powyższego zdania mogę się najzupełniej przyłączyć, gdyż u Europejczyków spotykałem ścięgna wśród-mięśniowe tylko w rzadkich przypadkach.
Warto jeszcze nadmienić, że według Kohlbrugge'a (1897. 33, 34) u małp człekokształtnych insenptiu brakuje bardzo rzadko.