90 Produkcja globalna metody pomiaru
granicy netto i dochodów netto z czynników produkcji oznaczymy przez AV, to oszczędności reszty świata możemy wyrazić równaniem:
Sz = -Nx-Nv (3.3)
Suma Nx + Nv jest nazywana zagranicznymi inwestycjami netto danego kraju albo wynikiem rachunku obrotów bieżących tego kraju. Wyjaśnienie tych pojęć i opis zmiennych, które wpływają na kształtowanie się bilansu płatniczego kraju, znajdują się w dalszych częściach podręcznika. Oszczędności zagraniczne są dodatnie w danym kraju, gdy kraj ten wykazuje deficyt w bilansie obrotów bieżących. Oszczędności te są wykorzystywane w dwojaki sposób. Mogą posłużyć do zakupu krajowych aktywów finansowych przez cudzoziemców lub do zredukowania zobowiązań finansowych zagranicy w stosunku do danego kraju. Oba sposoby wykorzystania oszczędności zagranicznych są nazywane napływem kapitału. Napływ kapitału możemy potraktować jako pożyczki zagraniczne udzielone danemu krajowi, które mogą służyć np. do finansowania nadwyżki importu nad eksportem lub deficytu budżetowego. W takich wypadkach mówimy o wzrastającym zadłużeniu danego kraju. Kraj ten może także udzielać pożyczek innym krajom. Dzieje się tak wówczas, gdy wynik bilansu obrotów bieżących jest dodatni. Mówimy wtedy o gromadzeniu przez ten kraj aktywów. Zaciąganie zobowiązań i gromadzenie aktywów to we współczesnych gospodarkach szeroko otwartych na zagranicę bardzo ważne makroekonomiczne działania. Po uwzględnieniu płatności transferowych z zagranicy netto i dochodów netto z czynników produkcji (Nv) równanie oszczędności gospodarstw domowych możemy zapisać następująco:
S = (Y + TR + Nv - TJ - C. (3.4)
Oszczędności państwa możemy natomiast zapisać posługując się równaniem (2.7), czyli:
= T- TR-G. (3.5)
Sektory zewnętrzny, prywatny i publiczny składają się na całość gospodarki, a więc równość oszczędności i inwestycji w całej gospodarce możemy zapisać jako sumę oszczędności prywatnych, państwa i reszty świata następująco:
S + So + Sz = (y+ TR + Nv-T)-C+ T-TR-G - Nx - Nv . (3.6)
Prawa strona tego równania redukuje się do Y-C -G - Nx. Stosując równanie dochodu (2.18) pozostająca po redukcji wielkość równa się inwestycjom (7). Oszczędności gospodarstw domowych w połączeniu z państwowymi oszczędnościami i oszczędnościami reszty świata równają się inwestycjom. To właśnie ta tożsamość jest bardzo ważna dla interpretacji zmian w inwestycjach i oszczędnościach oraz oznacza równość tych wielkości w całej gospodarce.
Podstawowe pojęcia i określenia
• Produkt krajowy brutto
• Produkty finalne
• Produkty pośrednie
• Zapasy
• Inwestycje w kapitał obrotowy
• Inwestycje w kapitał trwały
• Amortyzacja
• Wartość dodana
• Spożycie
• Akumulacja
• Zakupy rządowe
• Produkt narodowy brutto
• Dochód narodowy brutto
• Dochody netto za usługi czynników produkcji za granicą
• Produkt narodowy netto
• Dochód narodowy
• Dochody osobiste
• Dochód rozporządzalny
• Nominalny PKB
• Realny PKB
• Efekty zewnętrzne
• Miernik dobrobytu ekonomicznego netto
• Oszczędności państwowe
• Zagraniczne inwestycje netto
• Oszczędności reszty świata