Silnik - jego odmiany AUDI 80/90
Odlane z lekkich stopów tłoki mają stalową wkładkę, zmniejszającą ich wydłużenie termiczne. W górnej części każdego tłoka w odpowiednie rowki wpasowane są elastycznie trzy pierścienie tłokowe, które dociskają sprężyście do ścianki cylindra. Dwa górne pierścienie tłokowe zagradzają mieszance spalinowej drogę na zewnątrz komory spalania - w dół do skrzyni korbowej, podczas gdy dolny zapobiega, aby do komory spalania nie dostało się zbyt wiele oleju.
W denku tłoka znajduje się zagłębienie. Oznacza to, że komory spalania znajdują się w tłokach.
Cylindry, w których poruszają się tłoki, zostały wykonane w korpusie silnika. Otwory cylindryczne pod tłoki zostały przeszlifowane krzyżowo (wyhonowane). Ścianki cylindrów nie mogą być zupełnie gładkie, gdyż inaczej nie mógłby utrzymać się w nich olei konieczny do smarowania. Średnice otworów cylindrów są o 0,025 mm (w silnikach czterocylindrowych) i o 0,03 mm (w silnikach pięciocylmdrowych) szersze niż średnice mieszczących się w nich tłoków. Powierzchnie bieżne cylindrów mogą zostać dwukrotnie przeszlifowane przy remontach silnika.
Zadaniem wału korbowego jest przetwarzanie prostoliniowego ruchu tłoków na ruch obrotowy.
Prowadzące do tłoków drążki - korbowody - połączone są z wałem korbowym mimośrodowo na zasadzie korby. Poszczególne korby nie znajdują się oczywiście po tej samei stronie wału. W silniku czterocylindrowym są one ustawione względem siebie z przesunięciem o 180", czyli po przeciwnych stronach, zaś wsilniku pięciocylindrowym, w celu zrównoważenia pracy silnika, korby rozstawione są co 72°.
Dla zminimalizowania wibracji po przeciwnych stronach czopów korbowych osadzone są przeciwwagi - osiem w silnikach czterocylindrowych i dziesięć w silnikach pięciocylindrowych. W celu uniknięcia przegięcia wału korbowego podczas pracy, jest on ułożyskowany w korpusie silnika czterocylindrowego w pięciu miejscach, zaś pięciocylindrowego - w sześciu.
W związku z tym każda korba, na której osadzony jest korbowód, z lewej i prawej strony chroniona jest przez łoże silnika. Na wale korbowym, z tyłu w stosunku do kierunku jazdy, osadzona jest tarcza z wieńcem zębatym dla zębnika rozrusznika. Jest to koło zamachowe, na którym zamontowane jest sprzęgło, dzięki czemu uzyskuje się połączenie z przekładnią, lub też tarcza sprzęgłowa, do której przykręcone jest sprzęgło hydro kin etyczne przekładni automatycznej. Do drugiego końca wału korbowego przykręcone jest koło napędowe od paska zębatego oraz koło (koła) pasowe.
Korbowody - cztery lub pięć - z |edne| strony zamocowane są na czopach wału korbowego na wymienialnych panewkach łożysk. Z drugiej strony mają tuleje z brązu dla sworzni tłokowych, które ułożyskowane są w sposób pływający. Oznacza to, że tłoki i sworznie tłokowe mogą poruszać się na korbowodzie również trochę w poprzek.
Głowica cylindrów jest w pewnym sensie pokrywą silnika. W głowicy osadzone są zawory oraz wykonane są kanaliki doprowadzające świeżą mieszankę i gazy spalinowe. Odlana jest ze stopów aluminium i przez jej wnętrze - jak przez korpus silnika - przepływa płyn chłodzący.
Z wierzchu na głowicy cylindrów usytuowany jest wałek rozrządu Poprzez swe krzywki steruje on otwieraniem i zamykaniem się zaworów przy odpowiednich ustawieniach tłoków. W ten sposób wałek rozrządu decyduje o tzw. fazach rozrządu. Napęd wałka rozrządu realizowany jest poprzez pasek zębaty z wału korbowego.
Uruchamianie zaworów nie odbywa się bezpośrednio przez wałek rozrządu. Stacją pośrednią są tu tzw. popychacze talerzykowe. Każdy popychacz talerzykowy - jak odwrócona do góry dnem filiżanka - nasunięty jest na trzonek zaworu i na obie sprężyny zaworowe, jak to ukazano na górnym rysunku na następnej stronie.
W silniku pięciocylindrowym wałek rozrządu napędza, poprzez mimośród, dodatkową pompę podciśnieniową dla wspomagania hamulców, a poprzez napęd kątowy - rozdzielacz zapłonu.
We wszystkich modelach Audi 80/90 są zamontowane popychacze hydrauliczne, w których znajduje się hydrauliczna kompensacja luzu zaworowego. Urządzenie to powoduje, że nie jest już konieczna kontrola luzu zaworowego: mechanizm zaworowy pracuje bez luzu, lecz mimo to zamknięte zawory dobrze przylegają do swoich gniazd, utrzymając wymaganą szczelność. Akustycznie dostrzegalną zaletą popychaczy hydraulicznych jest to, że nie posiadający luzów mechanizm zaworowy pracuje znacznie ciszej niż zwykły.
WSKAZÓWKA: silnik z zaworami hydraulicznymi może, krótko po pierwszym uruchomieniu silnika po dłuższym przestoju, wydawać odgłosy przypominające hałas uszkodzonych łożysk. Efekt ten występuje wtedy, gdyż popychaczy hydraulicznych wypłynął cały olej i przez to w mechanizmie zaworowym ponownie pojawił się luz (patrz następny rozdział). Lecz nie ma powodu do obaw: odgłos ten milknie po chwili i mechanizm zaworowy ponownie pracuje cicho. Jeśli zdarzy się, że pojedynczy popychacz klekocze dłużej, nawet przy rozgrzanym silniku, wtedy powinien zostać skontrolowany (patrz str. 33).
26