IV. Ekspresjo:
- Co koniecznie musimy jeszcze wziąć kląć po /okupy oprócz pieniędzy? Dzisiaj każdy wykona laką torbę. Można w nią zapakować nu przykład cukierki czy też lizaki.
Rozdam wam wszystko, co potrzebne będzie do robienia torebki. Zobaczcie teraz, jak się ją robi. (Dzieci wykonują prace zgodnie z instrukcją nauczycielki). Urządzimy wystawę waszych prac. a później zabierzecie je ze sobą.
V. Zajęcia końcowe:
Przyniosłam wam kosz pełen niespodzianek. (Nauczycielka stawia przed dziećmi kosz nakryty chustą, a w nim są przedmioty, które można kupić w różnych sklepach, z przyklejonymi na nich cenami.)
- Czy chcecie dowiedzieć się, co jest w tym koszu?
- Jeżeli tak. to poproszę któreś dziecko, aby nic odkrywając chusty wyciągnęło coś z niego.
- Co to jest?
- W jakim sklepie można to kupić?
- Ile kosztuje?
- Pokaż pieniądz, za który można to kupić. (Podobnie bawią się pozostałe dzieci.)
- A teraz ocenię was. Wszystkie bardzo ładnie pracowałyście, więc w nagrodę rozdam wam gwiazdki. Księżyce, przeznaczone dla dzieci słabiej pracujących, nie będą nam dzisiaj potrzebne, takich bowiem dzieci nie ma.
-- Pora już na pracę domową. Za chwilę każde / was dostanie napisane na kartce zadanie domowe, które musicie wkleić do zeszytu i rozwiązać. Nie zapomnijcie
0 napisaniu odpowiedzi.
- Za chwilę będzie dzwonek, więc możecie wziąć wykonane dzisiaj torebki
1 przygotować się do wyjścia.
- Do widzenia!
3.2. ŚRODKI DYDAKTYCZNE WYKORZYSTYWANE W REALIZACJI TREŚCI ŚRODOWISKA SPOŁECZNO-PRZYRODNICZEGO
W cytowanym konspekde dziennego ośrodka pracy w szerokim zakresie wykorzystywane są środki dydaktyczne. Istnieje duże zróżnicowanie poglądów na temat rodzajów środków. Jako najbardziej korzystny dla realizacji wyszczególnionych wcześniej celów przyjmuję podział opracowany przez Irenę Muszyńską (1986). Autorka dzieli środki na następujące grupy:
I. Empiryczne: I) naturalne. 2) modelowe. 3) manipulacyjne. 4) obrazowe, 3) audiowizualne.
II. Symboliczne: I) graficzne. 2) słowne.
III. Automatyczne.
IV. Środki techniczne, do których zaliczamy ur/ąd/em.i ułatwiające odtwarzanie obrazów lub dźwięków.
Najkorzystniejsze warunki do realizacji przedmiotu ..środowisko spolec/no-- przyrodnicze" stwarzamy wykorzystując środki naturalne Wyró/mamy wśród nich:
- rzeczy, zjawiska i procesy, na przykład rośliny w ogrodzie, na działce, na polu, w parku, w lesie, zwierzęta w różnych środowiskach;
- okazy naturalne wykorzystywane w klasie, okazy spreparowane.
W czasu* zajęć prowadzonych w klasie wykorzystujemy w miarę możliwości wszystkie nka/.y, które można przenieść ze środowiska naturalnego do izby lekcyjnej. Prnca poznawcza, od zetknięcia z nowym zagadnieniem do uogólnienia i określenia wniosków, jest dla dzieci upośledzonych umysłowo niezmiernie trudnym procesem, wymagającym wielokrotnych kontaktów z poznawanym przedmiotem i dokładnej obserwacji. Dlatego też uczniowie zrywając czy zbierając owoce, liście, wyrywając warzywa, poznają ich cechy zewnętrzne, a takie warunki, w jakich rosną. Dla ukształtowania w miarę polnych i jasnych pojęć musimy umożliwić im bardziej wnikliwe poznanie wielu cech. W związku z tym okazy muszą znajdować się w klasie i właśnie w czasie wielokrotnych kontaktów z nimi uczniowie za pomocą różnych zmysłów poznają ich właściwości, uczą się je przekształcać, pogłębiając w ten sposób wiedzę. Owoce czy warzywa myją, zjadają na surowo, wykonują z nich surówki, a także inne przetwory. Liście, rośliny ozdobne, chwasty - wykorzystują do wykonania zielników, bukietów, kompozycji. Wielokrotne kontakty i tymi eksponatami przyrodniczymi ułatwiają klasyfikowanie ich. określanie cech. kształtów, barw. dostrzeganie walorów- estetycznych w toku obserwacji prowadzonych samodzielnie lub na wycieczce, w naturalnym środowisku. Spośród okazów spreparowanych najczęściej wykorzystujemy wypchane ptaki i niektóre ssaki. Chodzi nam głównie o te zwierzęta, których <Hkd nic mogą dokładniej zaobserwować w naturalnym środowisku z uwagi na ich płochliwość i unikanie kontaktu z ludźmi. Do takich okazów będą należały wypchane bociany, jaskółki, skowronki, kukułki, wiewiórki, krety, lisy i in.
środki modelowe imitują rzeczywistość Różnią się od niej rozmiarami Są one na ogół wielokrotnie zmniejszone i pozbawione niektórych cech. Wykonane są też z różnych materiałów i niekiedy jedynie kształt przypomina przedmioty rzeczywiste, natomiast barwy są zupełnie inne niż w rzeczywistości, na przykład czerw one lub zielone domy. zwierzęta, rośliny, kolorowe modele monet Staramy się wykorzystywać przede wszystkim te. które ułatwiają dzieciom upośledzonym kształtowanie pojęć. W różnorodny sposób wykorzystujemy modele domów, pojazdów, mebli, drzew, znaków drogowych, sylwetek ludzkich, zwierzęcych Dzięki wykorzystaniu ruchomych środków modelowych możemy tworzyć różnorodne makiety, a także określone sytuacje, ap „Na jezdni". „W oatdh" i in. Poruszanie modelami ułatwia dynamizowanie tych sytuacji.
171