PICT6419

Przyjmijmy, że chcemy zbadać poziom nauczania uczniów liceów ogólno-kształcących w Polsce. Nic posiadamy żadnej listy zawierającej nazwiska wszya-kich uczniów w liceach a stworzenie takiej listy byłoby zbył kosztowne. Istnieje jednak administracyjny podział Polski na województwa, powiaty czy gminy. Można. korzystając z tego podziału, wylosować doborem prostym określoną liczbę województw w których prowadzone będą badania (I etap losowania szkół). Na-stępnie w każdym województwie możemy doborem prostym wylosować miasta czy powiaty, w których przeprowadzimy badania (II etap losowania szkół). W ramach miast czy powiatów, w których znajdują się licea ogólnokształcące możemy wylosować konkretne licea ogólnokształcące w których przeprowadzone będą badania (III etap losowania szkół). Jest to tz.w. wielostopniowy’ dobór próby Jo badan, w odróżnieniu od jednostopniowego dobom gnipowego.

Wymienione sposoby losowego doboru próby do badań, są podstawowym schematami stosowanymi w naukach społecznych w tym i w badaniach pedagogicznych. Nic wyczerpują one wszystkich możliwych sposobów losowania. Są one jednak rzadziej stosowane przez badaczy.

c) Dobór oparty na ochotnikach

Niekiedy zachodzi potrzeba przeprowadzenia badań, opierając się na osobach, dobrowolnie deklarują swój udział w badaniach. Mogą nimi być np. więźniowie z zakładów' karnych, młodzież z. domów poprawczych, osoby nieprzystosowane społecznic czy inne jednostki reprezentujące np. subkultury' młodzieżowe lub nieformalne grupy. Próba oparta na ochotnikach nic jest reprezentatywna i nk reprezentuje jakiejś zbiorowości, chociażby dlatego, ze ochotnicy tym nimi różnią się od pozostałych osób. że są ochotnikami, że sami deklarują swój udział w badaniach. które przecież nic są ani powszechnymi ani obowiązkowymi. Ponadto różnią się od innych osób także i specyficznymi cechami osobowościowym. Powoduje to, ze uzyskane w oparciu o tak dobraną grupę opinie czy poglądy, są nietypowe, najczęściej mało wiarygodne i mało reprezentatywne.

Podkreślić jednak należy, że niektóre badania, które odnoszą się do spraw wstydliwych. moralnie nieakceptowanych czy związanych z niektórymi sferami życia osobistego, oparte na ochotnikach, sąjedynymi, które można przeprowadzić.

Zadania i pytania

1.    Opisz podstawowe etapy postępowania badawczego.

2.    Wymień główne motywy wyboru przedmiotu badań i problematyki badawczej dli badań pedagogicznych.

3.    Zaproponuj dwa empiryczne problemy właściwe dla badań pedagogicznych,

•k Sformułuj kilka problemów badawczych do następującego tematu: Aspiracje życiowe uczniów szkół gimnazjalnych.

5.    Proszę sformułować dowolne hipotezy do następujących problemów: .Jakie formy przemocy występują w szkole?”, .Jakie są przyczyny niepowodzeń szkolnych uczniów?";, Jakie czynniki warunkują narkomanię wśród młodzieży?"

6.    Napisz dwie dające się sprawdzić hipotezy oraz. wskaż, co jest w nich zmienna zależną. niezależną i pośredniczącą.

7.    Proszę sformułować zespół zmiennych do następujących badań: „Organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieży"; ..Podkultury młodzieżowe w środowisku szkolnym"

S. Proszę dobrać wskaźniki do następujących zmiennych: .autokratyczny styl kierowania"; „wysoki iloraz inteligencji"; „pozycja socjometryczna ucznia"

9.    Zdefiniuj czym jest pomiar i dlaczego jest ważny w badaniach naukowych.

10.    Jakie znasz podstawowe poziomy pomiaru?

11.    Czym jest skała pomiarowa i jakie są rodzaje skał pomiarowych?

12.    Jakie są źródła błędów popełnianych podczas pomiaru?

13.    Czym jest próba reprezentatywna i jakie warunki powinna ona spełniać?

14.    Czym różni się losowy dobór próby od doboru nielosowcgo?

15.    Omów podstawowe rodzaje losowego doboru próby do badań.

16.    Od czego zależy wielkość doboru próby do badań.

17.    Przy użyciu tablic dobierz próbę losową składającą się z 10 liczb z zakresu od l do 9S5. Opisz każdy etap tego procesu.