ras z403

• ■ .	•

-

' ■

'

Orientacja

Monokryształu

Wyznaczanie orientacji monokryształu sprowadza się do określenia położenia jego płaszczyzn i kierunków krystalograficznych w stosunku do układu współrzędnych związanego z kształtem zewnętrznym, a więc powierzchnią, płaszczyzną cięcia, osią wzrostu. Problem ten wyłania się często przy rozwiązywaniu zagadnień naukowych, jak również w praktyce przemysłowej i jest czynnością podstawową w badaniu anizotropii właściwości ciał krystalicznych.

Duża różnorodność monokryształów nie pozwala opracować jakiejś u-niwersalnej, najlepszej metody wyznaczania orientacji.

Dla kryształu ® znanej strukturze i dobrze wykształconej postaci zewnętrznej istnieje możliwość oznaczenia orientacji za pomocą gonio-metru refleksyjnego. W przypadku gdy monokryształ nie ma wykształconej postaci zewnętrznej, ale jest przezroczysty, można stosować metody znane z optyki kryształów. Do wyznaczania orientacji wykorzystuje się także anizotropię rozpuszczania monokryształów, na której o-piera się metoda jamek trawienia. Metodami najbardziej uniwersalnymi i obiektywnymi, dającymi się zastosować do ciał przezroczystych i nieprzezroczystych, o wykształconej i niewykształconej postaci zewnętrznej, są metody rentgenowskie. Wśród nich najstarszą a zarazem najprostszą, nie wymagającą skomplikowanej aparatury i dającą wystarczające dokładności rzędu 1°, jest metoda lanego. Jeżeli monokryształ ma niewielkie rozmiary lub kształt cienkiej płytki,,stosuje się technikę promieni przechodzących, a w przypadku monokryształów masywnych - technikę promieni zwrotnych.