WA30881 I902 SZSTEMATZCYNZ KURS4 I djvu

151 —

Powyższe terytorjum, na wschód od rz. Tokan-tynu, przechodziło w obszar wschodnio-brazylijski,— płaskowzgórze, położone pomiędzy nizkiemi Sierrami, lesiste i wodne. Pojawiają się tutaj uprawa kukurydzy i manioku, ubiory bawełniane i tkactwo, garncarstwo, wielkie domy. Zresztą nie wszystkie ludy znajdowały się w tym względnie wysokim stanie kultury. Charakter staje się polulniejszym, co zresztą odróżnia i inne ludy brazylijskie, oraz ościennych okolic:    kiedy czerwonoskóry Ameryki

północnej walczył z najazdem białych, Indjanin tutejszy poddał się daleko cięższemu jarzmu. Poniekąd ten sam charakter posiada mieszkaniec rolniczych części terytorjów Grosso Matto, wówczas gdy ludy tamtejsze, prowadzące mniej osiadły tryb życia, zbliżają się swoją duchowością ku mieszkańcom Argentyny i Pa-tagonji.

Terytorja te ku południowi powoli przechodzą w pampasy, ażeby jeszcze dalej ustąpić miejsca kamienistym przestrzeniom Patagonji. Kraj staje się coraz jednostajniejszy, równiny ciągną się bez końca; plemiona posiadają więcej warunków wchodzenia z sobą w obcowanie, a brak stałej zwierzyny zmusza człowieka do ciągłej wędrówki z miejsca na miejsce. Ludy, będące bliżej terytorjów rolniczych, szukały utrzymania w systematycznym rabunku bardziej posuniętych w kulturze sąsiadów. Rozbójnicy nie omieszkali otoczyć swego zajęcia aureolą mitów. Według Gwajkurów, Wielki Duch, stwarzając ludy, każdego z nich czymś obdzielił, lecz zapomniał o nich,