WA30881 I902 SZSTEMATZCYNZ KURS'4 I djvu

„ducha”, „instynktu" i innych rzeczowników z przymiotnikiem „rasowy”. Historyk taki, czegokolwiek nie zdoła wyjaśnić, kładzie na karb „natury rasowej⁴⁴. Przypomina to dowodzenie, iż opjum upaja, ponieważ posiada własności upajające. Zwykle w takim wykręcie kryje się nieznajomość rzeczy lub brak głębszej analizy, niekiedy zaś interes dnia, dla zawiści rasowych szukający przyodziewku naukowego. „Wyjaśnienia (zdarzeń dziejowych) za pomocą ducha rasowego posiadają jedną niewielką w adę; są zbyt lakoniczne! Pozw^ralając utrzymać styl na odpowiednim poziomie, dostarczają krasomówstwu pożądanego ma-terjału. Ale autorowi nic więcej nie dają nad stronnice. wspaniale pisane. Posługując się tym terminem, podkopujemy samą naukę!⁴⁴ (P. Lacombe). Zresztą, całej dotychczasowej historjozofji rasowej zbywa na podstawę wy cli wiadomościach z antropoiogji. Rasa jest tam pojęciem bardzo nieokreślonym i chwiejnym, czymś pośrednim pomiędzy „rasą etniczną”, t. j. jednością kulturalną, a rasą fizyczną. Gdy więc jest mowa o prze-ciwieństwie rasowym dwuch ludów, trzeba nieraz pod tym wyrzeczeniem rozumieć przeciwstawność kulturalną rozpatrywanych narodów-'. Dopiero antropo-socjolo-gja w prowadziła zagadnienie na tory analizy naukowej, nadając terminowi „rasa⁴⁴ treść dokłądniejszą, a mianowicie typu antropologiezno-fizycznego.

§ 60. Historjozofja rasowa spogląda na rasę, jako na źródło przyczynowe, zasadnicze objawów życia gromadnego. Ażeby wywiązać się z tego za-