WA30881 I902 SZSTEMATZCYNZ KURS)6 I djvu

293 —

tu względem współrodaków i sąsiadów i nie odznaczają się wcale duchem wojennym. Nie chcę, pracować na obcych lub iść do służby, jako żołnierze,lokajelub woźnice. W ich społeczeństwach niema sług, ani niewolników, ani jakichkolwiek sprzymierzeńców. Niema sekt^ klanów i kast, każdy jest równy innemu, rzeczywiście i według zwyczaju. Równość ta nie jest martwą literę. Bodowie i Dzimalowie żywię się dobrze mieszkają wygodnie i kiedy zbliżymy się z niemi (czuję niechęć ku cudzoziemcom), głos, wzrok i postępowanie świadczę o braku nikczemnego strachu i cliy-trości, które sę właściwościę Bengalów¹¹ 1).

Inaczej się dzieje, gdy lud przejdzie do osiadłego trybu życia, i ukaże się struktura społeczna, oparta na istnieniu odrębnych warstw. Powstaję klasy wyższe, organizacja państwowa, wojskowa, kapłańska. Wszystkie te instytucje służę częściowo, jako ogniska ześrodkowywania się energiczniejszych pierwiastków narodu. Starczy się przyjrzeć dziejom początku wielu naszych herbów: prosty wojak za Piastów otrzymuje herb za męstwo i przechodzi do warstwy szlacheckiej, albo rozpatrzeć obecne wyłanianie się wiejskich kapitalistów i przedsiębiorców z pośród włościaństwa i drobnej szlachty. Warstwa, wyłoniwszy się z pośród narodu i w swych początkach zaśrodkowawszy w sobie tężyznę antropolo-

*) pencer: Descriptire Sociology, tom poświ§cony ludom azjatyckim, 15.