WA30881 I902 SZSTEMATZCYNZ KURS!8 I djvu

21o —

sną śmiercią" ¹). Zresztą to, co zaciera się w opisie gromady, ujawnia się jaskrawo w opowieściach o oddzielnych osobach. Żądze kanibalistyczne są tam tak potworne, tożsamość z postępowaniem obłąkańców szału lubieżnego w Europie tak znaczna, że niepodobna wątpić o pobudce, która doprowadza do systematycznego ludożerstwa szczepy, zamieszkujące urodzajny i uroczy szmat ziemi, obfitujący także w zwierzyn ę^u.

Archipelag fidżyjski dostarcza przykładów, które możemy uważać za klasyczne. Kobiety jedzą tam rzadko mięso ludzkie; tymczasem, co do mężczyzn, jeden z wodzów chwalił się, iż pożarł 900 osób. Williams w książce swej o Fidżyjczykach zamieścił opowieść o niejakim Loti, który zamordował własną żonę. Udała się ona wraz z nim na pole sadzić taro. Po ukończonej robocie posłał ją po drwa, sam zaś rozniecił ogień. Na jego rozkaz narwała liści i trawy, aby wyłożyć piec, i zrobiła z bambusu przyrząd do krajania tego, co będzie ugotowanym. Gdy spełniła wszystkie polecenia, potwór złapał ją, rozciął na części, ugotował i zjadł, zaprosiwszy parę osób na taką nienaturalną ucztę. Kobieta pochodzeniem była mu równa, z pożycia z nią ciągnął korzyści, nie było też najmniejszego powodu do idezadowolenia lub kłótni. Inny podróżnik, B. Seemann, prostuje

') J. H Bowker, dr. Bleek i J. Beddoe, Anthr EerAew VII, 1869, 112.