WA30881 I902 SZSTEMATZCYNZ KURS01 I djvu

298

chał. Zdolna, rzutka natura wśród warstwy uprzywilejowanej ma więcej pola do wykazania uzdolnień swoich, ale zarazem więcej szans zwyrodnienia w potomstwie swoim. Zresztą w każdym konkretnym wypadku mogą w grę wchodzić jeszcze inne czynniki, nie-uwzględnione przez Ammona, a jego twierdzenia o eu-gieniźmie wogóle otyłe posiadają słuszność, o ile dotyczą okresu wybijania się warstwy z pośród społeczeństwa. Np. szlachta u nas, stanowiąca w połowie ubiegłego stulecia około dziesiątej części narodu, ulega w ciągu ostatnich lat półtorasta szerokiemu doborowi, który systematycznie wyzuwał ją z pośród eugieni-stów. Lud nie przeszedł takiego wyjałowienia i dzisiaj może zawiera w sobie więcej dzielności antropologicznej, niż potomkowie dawnych przodowników narodu.

§ 67. Kultura nasza swoim napięciem umysłowym niewątpliwie przewyższa dawne czasy. Nasza nauka i technika dokonały olbrzymich postępów, a każdy dzień je wzmaga. Szczycimy się naszemi uzdolnieniami umysłowemi, wskazując jako dowód uskutecznione odkrycia i wynalazki. Ale taki dowód traci dużo, przy bliższym rozbiorze, na swej mocy przekonywającej. Ażeby posuwać wiedzę wobec istniejących nabytków, udoskonalonych metod i narzędzi badania, utorowanych ogólniejszych zapatrywań, na to trzeba nieraz znacznie mniej uzdolnień, niż zazwyczaj mniemamy, wiele zaś pracowitości i sumienności. Niewątpliwie, na każdym polu nauki i techniki, prześcignęliśmy starożytną Helladę, nie mamy prze-