WA30881 I902 SZSTEMATZCYNZ KURSU I djvu

52

same idee naukowe, te same wierzenia religijne i moralne, instytucje cywilne i polityczne rozpowszechniają się po całym świecie. Ludy tej samej cywilizacji zmierzają ku coraz większemu upodobnieniu wzajemnemu. Wzrastająca jednostajność oświaty i wychowania ulepia wszystkich według tej samej modły. Wreszcie krzyżowanie, dokonywające się między rodzinami, narodami i rasami, usiłuje wszędzie rozkrzewić ten sam typ. Podobieństwo wzajemne będzie się wzmagało". Zresztą, spieszy on dodać, iż „nie przeszkodzi to równoległemu wzrostowi różnic pomiędzy narodami i pojedyńczemi osobami, z tego, że mózgi dzisiaj mają więcej spólnych pierwiastków, nie wypływa jeszcze, ażeby nie miały więcej i od miennych rysów“. Ale dodajmy, czego Fouillee nie uwzględnił, że upodobnienie to odbywa się zwłaszcza w otoczeniu miejsko-przemysłowym, oraz w granicach odrębności klasowej i profesjonalnej. Z pewnym zastrzeżeniem moglibyśmy powiedzieć, iż zamiast typów lokalno-psychicznych, z których składał się naród w przeszłości, powstają międzynarodowe, profesjonalne.

§ 13. Xasuw a się pytanie, w jaki sposób przedstawiciele wyodrębnionych grup lokalnych rozmieszczają się w powstającej z ich zlania narodowości, t. j. jakie stanowiska zajmują w hjerarchji więzi społecznej, ukazującej się ponad dzielnicami i będącej wyrazem jedności narodowej. Korzystając z istniejącego materjału, zatrzymamy się jedynie nad ra-