0929DRUK00001756

ROZDZIAŁ VII.

ABERaCJA.

75. Czas aberacji. Rok światła. Równanie światła. Promienie światła, wysyłane przez jakieś źródło, przybywają do oka obserwatora dopiero po upływie pewnego ózasu, który nazywa się czasem aberacji. Czas aberacji oczywiście zależy od odległości źródła światła i od prędkości, z jaką drgania świetlne przenoszą się w eterze, t. j. od prędkości światła.

Skutkiem tego czasu aberacji wszystkie zjawiska astronomiczne obserwujemy zawsze później, aniżeli one w istocie zachodzą. Opóźnienie to, gdy chodzi o gwiazdy stałe, wynosić może lata, dziesiątki lub nawet tysiące lat, a że odległości gwiazd są bardzo rozmaite, więc zjawiska, które w^r danej chwili na różnych gwiazdach dosti zcgamy- są w istocie zjawiskami różno-czesnemi. Uwaga ta dotyczy także pozyGyj gwiazd, które zmieniają się tak wskutek ruchu gwiazd w przestrzeni, jak i wsku tek ruchu układu słonecznego, powodującego paralaks^ wiekową. Położenie gwiazdy, obserwowanej w danej chwili, różni się od jej prawdziwego położenia w tej samej Chwili o tę zmianę, która zaszła w czasie aberacji.

Prędkość światła w próżni wynosi 299860 km na sekundę. Odległości pomiędzy gwiazdami są tak wielkie, że, chcąc je wyrazić w jednostkach długości, wynikających ze stosunków odlc-giośjaowych w naszymi układzie planetarnym, a więc w promieniach równika ziemskiego lub w jednostkach planetarnych, otrzymalibyśmy liczby bardzo wielkie i w zastosowaniu niedogodne. Dla orjentaćji w stosunkach odległościowych między gwiazdowych bardzo dogodną jest jednostka długości; zwana