gdzie: gDmia — ilość ciepła odbieranego w deflegmatorze na każdy kmol produktu
rektyfikacji dla
rD — ciepło parowania jednego kilomola wrzącego rektyfikatu, kJ/kmol. Zakładając rzeczywistą wartość liczby powrotu R = a Rmia, znajduje się położenie górnego bieguna operacyjnego L z równania:
Biegun L łączy się z biegunem F odcinkiem, który następnie przedłuża się, aż do przecięcia z prostą prostopadłą wystawioną z punktu x»r. Otrzymuje się w ten sposób dolny biegun operacyjny K.
Wyznaczenie liczby półek teoretycznych można rozpocząć od wartości Xo, prowadząc z punktu K, linię pionową, aż do przecięcia z krzywą kondensacji (punkt V\ — temperatura i skład pary płynącej z pierwszej półki do deflegmatora, yx — xD). Skład cieczy spływającej z pierwszej półki znajduje się prowadząc izotermę K, — L\ i rzutując punkt L\ na krzywą entalpii cieczy wrzącej (punkt Lt). Izoterma Lx —Vx obrazuje pierwszą półkę teoretyczną. Łącząc punkt L, z górnym biegunem operacyjnym L, otrzymuje się w wyniku przecięcia prostej Lt —L z krzywą entalpii pary, punkt V2. Punkt ten wyznacza entalpię i skład pary płynącej z drugiej półki. Entalpię i skład pary na drugiej półce wyznacza się prowadząc izotermę Vz —ZĄ, rzutując punkt na krzywą entalpii cieczy itd. Wyznaczanie następnych półek teoretycznych prowadzi się analogicznie, aż do osiągnięcia składu x mniejszego lub równego składowi cieczy wyczerpanej xw. Po przejściu punktu F, należy posługiwać się dolnym biegunem operacyjnym K (w sposób identyczny jak górnym). Liczba półek teoretycznych równa się liczbie wyznaczonych izoterm L, — Vi.
f.ll. KOLUMNY REKTYFIKACYJNE WYPEŁNIONE
Wysokość warstwy wypełnienia w górnej części kolumny oblicza się ze wzoru:
gdzie: yF — ułamek molowy składnika niżej wrzącego w surówce (odczytany na osi rzędnych wykresu krzywej równowagi przez zrzutowanie na nią punktu przecięcia się górnej i dolnej linii operacyjnej), yx jH ułamek molowy składnika niżej wrzącego w destylacie, y* — ułamek molowy składnika niżej wrzącego w parze będącej w równowadze z cieczą w danym przekroju kolumny,
y — rzeczywista zawartość czynnika niżej wrzącego w parze, w danym przekroju kolumny, w ułamkach molowych,
lf»
G — natężenie przepływu pary w kolumnie, —•
s
— współczynnik przenikania masy, —r—
m • s,
a — charakterystyka wypełnienia, —
m3
S — powierzchnia przekroju poprzecznego kolumny, m2. Dodatkowo można oznaczyć:
G
Hog —
cK,a)S
(9.40)
Wielkość Hog nazywa się wysokością jednostki przenikania masy (WJPM).
D
yF ■ 'ui
Noc nazywa się liczbą jednostek przenikania masy (LJPM). A zatem wysokość górnej części kolumny rektyfikacyjnej wypełnionej wyrazi się wzorem:
hi = Hoc Noc = (WJPM) (LJPM).
(9.42)
W analogiczny sposób wyznacza się wysokość warstwy wypełnienia w dolnej części kolumny rektyfikacyjnej:
(9.43)
Całkowita wysokość warstwy wypełnienia
,1Zxd
*w *w
W szczególnym przypadku, gdy kolumna pracuje przy całkowitym powrocie, wartość Noc oblicza się z równania:
Noc =
(9-45)
gdzie: xD xrr
y*
xw
— ul. mol. czynnika niżej wrzącego w destylacie,
— uł. mol. czynnika niżej wrzącego w cieczy wyczerpanej,
— skład pary (w uł. moi.) będącej w równowadze z cieczą o składzie x
M — Zadania rachunkowe
305