31798 IMGp16 (2)

koniecznym warunkiem dialogu, dziecko bowiem wyraża siebie w sytuacjach znaczących spotkań z osobami dorosłymi.

M. Łobocki określa warunki, które decydują o poprawności metody dialogowej. Zalicza do nich:

-    uważne i cierpliwe słuchanie rozmówców,

-    umiar w odpowiadaniu na stawiane pytania,

-    powściągliwość w zadawaniu pytań,

-    troska o sprzężenia zwrotne w toczącej się rozmowie⁴². Natomiast J. Kujawiński do koniecznych warunków dialogu zalicza:

-    motywację zadaniową,

-    tworzenie równych szans do wypowiadania własnych myśli,

-    przejawianie gotowości do rozwiązań kompromisowych,

-    zaufanie i empatię partnerów prowadzących dialog,

-    uwzględnianie potrzeb rozmówców,

-    akceptowanie inności,

-    umiejętne kierowanie rozmową⁴³.

Podstawowym warunkiem skutecznego dialogu jest wprowadzenie dziecka w świat interesującego tematu - stworzenie sytuacji dialogowej za pomocą różnorodnych form pracy (zabawa, zajęcie zorganizowane, praca itp.), która zmotywuje dzieci do wymiany myśli, czyli tego, co wiedzą i czują oraz jak dany problem rozumieją. Postawa nauczyciela nie może być bierna, nastawiona tylko na odbiór informacji bez ustosunkowania się do wypowiedzi, ani zbyt aktywna, kiedy nie dopuszcza się dziecka do swobodnych i różnorodnych wypowiedzi, a próbuje się za wszelką cenę narzucić temat i tok przebiegu rozmowy.

Koniecznym warunkiem poprawności metody dialogowej jest stworzenie przez nauczyciela atmosfery zaufania. Pomagają w tym takie cechy osobowości jak: nastawienie optymistyczne wobec świata i siebie, poczucie humoru, łatwość okazywania postaw akceptacji

⁴²    M. Łobocki, Metody badań..., op. cit., s. 276-280.

⁴³    J. Kujawiński, Szkoła dialogu..., op. cit., s. 51.

164