30269 SDC10624

wyraźnie na tendi ^.„wiecała egipskim ai s F'* iak to widzieiisr

ralistycznyci

uekt<

iekiedy

jpń nr«_ ^,CM przypb

PsutwDeii

-zyteine in-'towaćzto-kogozbu-

5m bóstwa ) król, aez-3 słonecz-żywyHo-:owiciedo idnocześ-in i glów-einstytu-

i    inskryp-)ogiem a 'chispo-kie obra-Ikiej ska-a na ze* ?cie. Za* symboli* :abijanie Ja Arno* iu egip*

ii    bóstw szędzie bisowi" utwory,

H czyli

r»rk/nio\

Państwa w Paryżu

.onoy

* zapisanej na papirusie z czasów 18 dynastii, obecnie w muzeum w Lenin-gadzie), Nauki Ani (Nowe Państwo, aczkolwiek sam tekst powołuje się na żró-& z czasów 8 dynastii ; nauka jest zapisana na kilku papirusach remessydz-iich, przede wszystkim pewnym papirusie w Kairze) oraz Nauki Amenemope {czasy ramessydzkie lub 21 dynastia, zapisanej na papirusie z 26 dynastii w

bzy się od dawna spor o rzeczy-bóg {neczerl jakie pojawia się ryjaśnienia. czy chodzi tu o jakieś aroegipskich maksym domyślał w za-ii. o Boga w ogóle, który to kontekst ateistyczne. Niezależnie od teoo. jaka

►rom tych traktatów

liśmy w rozdziale u, weszry do żydowskiej tradycji ^^^rT%można je nawet odnaleźć w Biblii Na zakończenie tego z konieczno-0®¹ ograniczonego przeglądu egipskich religijnych tekstów źródłowych ? haimy fragmentów tego, co na temat bogów czy Boga myśleli mędrcy, Wybrane cytaty pochodzą kolejno z następujących dzieł: Nauki +Lpoa (Stare Państwo, 5 dynastia, odnalezionej na papirusach ze Średnie-

Nauki dla króla Mehkare (I Okres Przejścio-

Londynie).

(Ptahhotep): „Nie uciskaj ludzi, bowiem Bóg karze tym samym. (...) Nigdy nie zdarza się to, co sobie ludzie wymyślą, lecz to się dzieje, co Bóg rozkaże. (...) Ten, kogo serce słucha tylko własnego brzucha, ten umieszcza pogardę na miejscu przychylności, jego serce pozostaje dzikie, jego ciało nie namaszczone. Wielkoduszność jest darem Boga; kto idzie za swym brzuchem, należy do wrogów".

(Merikare): „Bóg, który zna istotę człowieka, sam pozostaje ukryty. Czcij Boga na jego drodze; wszak nie ma takiego strumienia, który mógłby się zatrzymać, lecz zniszczy on tamę, za którą był przetrzymywany. Tak i dusza podąża na miejsce, które zna, i nie myli drogi, którą wczoraj obrała. Dlatego uczyń pięknym twój dom na miejscu spoczynku zmarłych i wspaniałą twoją siedzibą w mieście umarłych, tak jak prawy człowiek, który czynił sprawiedliwie; to jest to, co daje spokój duszy. Bóg przyjmuje chętniej cnotę sprawiedliwego niż woły ofiarne od tego, co czyni nieprawości. Uczyń coś dla Boga, by ci to wynagrodził darem, jaki zdobi stół ofiarny, i by uwiecznił twe imię inskrypcją. Bóg zna tego, co czyni coś dla niego. Ludzie, boża trzoda, są dobrze zaopatrzeni. On uczynił powietrze, by żyły ludzkie ciosy. Ludzie są jego wizerunkami, które wyszły z jego członków. On wschodzi na niebo dla ich serc, stworzył rośliny, zwierzęta, ptaki i ryby, by ich wyżywić...”

(Ani): „Święć dzień święty twego Boga i powtarzaj świętowanie we właściwym czasie. Bóg gniewa się na tego, który go pomija. Niech świadkowie biorą udział w twei ofierze; kto to czyni, czyni najlepiej dla samego siebie. Śpiew, ta-

117