30821 Struktura klasowo warstwowa"

co sami zc sobą robimy'¹ V takim ujęciu koncepcja struktury społecznej uka/uu . żr społeczne życie jednostek nie składa się / przypadkowego zoiuiu zdarzeń i czynności, lec/, charakteryzuje się określonymi prawidłowościami, zdeterminowanym!, które są llSlruklurowaiu - poukładane w określone wzory⁹'.

naukach społecznych podstawową kategorią wyiaśntającą.tcsi. według Piotra Sztompka (1944). poiecic struktury Struktura to ukryto sirć trwałych i regularnych powiązań miedzy składnikami jakiejś dziedziny rzeczywistości, któro istotnie wpływa na przebieg obserwowanych zjawisk w tej dziedzinie"¹

Natomiast Barbara Szacka twierdzi, zc. struktura społeczna jest układem rói. Takie ujęcie wynika z twierdzenia, iż mir społeczni, porządkując rzeczwisio.it s/m łeczną. są czynnikiem suibilizniącym społeczeństwo‘‘ Ponadto autorka ta twierdzi, ze roir to coś zewnętrznek" «’ stosunku do człowieka, to rodzaj stworzonych przez snob czeństwo golowych ubrań czy raczej gorsetów, które człowiek decyduje sic nosie, bądź do których noszenia ics: zmuszony¹⁰ F'owyzszc postrzeganie roli społecznej uzasadnia widzenie zbiorowości jako układu ról. a mc jako zbioru osób W tym oglądzie układy pozycji i ról pozostają niezmienione w swej zasadnicze) iornuc. poniiin¹• zmiany osób pełniących dane role społeczne W ten sposób tworzą one określoną, w miarę stabilną, strukturę zbiorowości"

Inne ujęcie tego terminu możemy odnaleźć v „Słowniku socjologii i naul. społeczny ds" Czytam;. v. mm. ze struktura Społeczna to termin w luźny spasa-■ stosowany wobec powtarzających się wzorów zachowań społecznych lub. narazić/ konkretnie. do uporządkowanych związków miedzy różnymi elementami systemu spółce: ■ nego lub społeczeństwu Dlatego te: np. o związkach pokrewieństwa, religijnych, gospodarczych, politycznych i o innych instytucjach społecznych można powiedzieć, ze zawierają strukturę danego społeczeństwa, podobnie jak jego normy, wartości ora: role społeczne¹" .

W przywoływanej powyżej publikacji można odnaleźć m.in. pogląd sit liny-monda '\ Firtha mówiący /¹• struktura społeczna tesi narzędziem analitycznym mającym pomagać ham w zrozumieniu, jak ludzie zachowują, się w życiu społecznym Istotą tego pojęcia są te stosunki społeczne, którr zdają sic mieć kluczowe znaczenie dla zachowań członków społeczeństwa: tok więe jeśli te nie lunkcjońowahby. nie można byłoby nic powiedzieć o istnieniu społeczeństwa w tej postaci^w:

Zbiorowości ludzkie w egzystencji społecznej organizowane są zawsze przez określone struktury społeczne. Jonathan H. Turner wyróżnić osiem takich de men tów:

Pierwszy z nich stanowią grupy składające sic ze stosunkowo niewielkiej sieci osób. które posiadają zx- sobą bezpośredni kontakt:

Drugi to organizacje, w skład którycii wchodzi większa liczba ludzi lub grup ułożonych według hierarchii władzy;

24

1

A. G to PENS. Socjologia, cyt. wyd.. s. 29 ^v‘ Tamże. \. 9

^|{1‘ P. Sztompka. Pojecie struktur, społecznej: nróba uogólnieniu. .Studia Socjologiczne' 1989. nr 3. s. 53.

^v“ B. SZACKA Wprowadzenie do socjologii. Warszawa 2(X)3. s. 14? ^tc" Tamże, s 147 ^W Jamie. s. 147.

^,lu Słownik socjologii / nauk. cyt. wyd.. s. 366 ^m Tamie. s. 360