59753 IMGB44 (3)

246 Warzywa kapustne

246 Warzywa kapustne

ko śmietce kapuścianej. W okresie wirom rozsady optymalna temperatura w zaleznofc od warunków świetlnych wynosi 12—18'£ w dzień i 10—12°C w nocy. Na kilka przed sadzeniem rozsady niezbędnym zabiegiem jest jej hartowanie przez stopniowe obniżanie temperatury i ograniczanie pod-l lewania. Oobra rozsada kalafiora powinni być zdrowa, krępa i mieć 5—6 liści o ciemnozielonym zabarwieniu.

11.1.8. Technologia uprawy

W szklarniach lub innych cieplarniach kalafior uprawiany jest najczęściej bezpośrednio w glebie, a w skrzyniach inspektowych sadzi się go do ziemi inspektowej lub innego podłoża organicznego, które przygotowane zostało pod inną. bardziej wymagającą roślinę.

Odmiany kalafiora słabiej rosnące wysadza się w rozstawie 4—6 szt. na 1 m*. silnią rosnące w większej. Gęste sadzenie opóźnia termin zbioru (Mol 1980, 1983). Wyniki doświadczeń przeprowadzonych w Instytucie Warzywnictwa w Skierniewicach dowiodły. że pod osłonami można sadzić kalafiory w rozstawie 40 x 30 cm, co stanowi 8,6 szt na 1 m². Takie zagęszczenie powodowało wzrost plonu bez pogorszenia jakości róż (Glapś 1983).

Po wysadzeniu roślin należy stworzyć ń jak najlepsze warunki wzrostu, utrzymując optymalną temperaturę i wilgotność powietrza przez wietrzenie pomieszczeń.

Zasilanie nawozami, przeważnie tyto azotowymi, stosuje się zwykle dwukrotnie Pierwszy raz 2 tygodnie po posadzeniu i drugi raz 2 lub 3 tygodnie po pierwszym nawożeniu pogłównym. Wielkość dawki nawozu zależy od zasobności gleby i powinna byś ustalona na podstawie analizy chemiczną gleby lub podłoża.

11.1.9. Zbiór oraz przygotowanie do obrotu i krótkiego przechowania

11.1.6. Odmiany

Do uprawy wiosennej lub jesiennej w pomieszczeniach nadają się odmiany kalafiora o krótkim okresie wegetacji. Spośród znajdujących się w doborze do tej grupy zalicza się takie odmiany, jak: Inspektowy z Mor.; Rapid i Pionier. Glapś (1983) podaje, że do przyspieszonej uprawy pod osłonami najbardziej odpowiednia odmiana to Rapid. charakteryzująca się krótkim okresem zbiorów i dobrą jakością róż. które są dobrze wypełnione i bez omszenia. Natomiast odmiana Inspektowy z Mor ma tendencję do rozsypywania się brzegami i żółknięcia. Przydatne do uprawy pod osłonami mogę być również holenderskie odmiany Brio i Opaal. ale wymagają starannego pielęgnowania. I W doświadczeniach holenderskich dotyczą-■ cych uprawy jesiennej w szklarni dobrze wypadły: średnio wczesna odmiana Andes oraz późna Dog Ełgon (Mol 1983).

11.1.7. Produkcja rozsady

Pod osłonami kalafior uprawia się wyłącznie z rozsady, której prawidłowe przygotowanie ma decydujący wpływ na powodzenia uprawy. Niezmiernie ważne jest to. aby rozwój roślin nie ulegał zahamowaniu (Somos i in. 1973).

Termin wysiewu nasion zależy od miejsca

1    czasu uprawy. Nasiona kalafiora, podobnie jak innych roślin kapustnych, wysiewa się do substratu torfowego. Żeby otrzymać 1000 szt. rozsady, należy wysiać 4—5 g nasion uprzednio zaprawionych przeciw chorobom grzybowym Zaprawą nasienną T w ilości

2    g na 1 kg nasion. Optymalna temperatura od siewu do wschodów roślin wynosi około 20°C. Po wschodach do momentu pikowania obniża się ją do 12—14°C.

Siewki z wykształconymi w pełni liście-niami pikuje się do doniczek o średnicy 8—9 cm. Pikowanie do większych doniczek, o średnicy 12—14 cm. pozwala na uzyskanie silniejszej rozsady, co wpływa na przyspieszenie zbioru (Moi 1983). Podłoże do produkcji rozsady dobrze jest zaprawić przeciw

Kalafior zbiera si« stopniowo, w miarę doras-tania róż. Ukształtowane i nie wycięte w pora róże zaczynają żółknąć i rozluźniać się. przez co tracą wartość handlową. Kalafiory wycina się z kilkoma liśćmi chroniącymi róże w czasie transportu.

Do sprzedaży obcina się liście, a róże tortuje na wybory. Najmniejsza średnica róży mierzona po luku wynosi 10 cm. Następnie kalafiory pakuje się do skrzynek ażurowych lub wkłada do woreczków foliowych albo owija folią termokurczliwą. Te dwa ostatnie sposoby pakowania nie znalazły w naszym kraju do tej pory szerszego zastosowania.

Wczesne kalafiory są przeznaczone do bezpośredniego spożycia. Gdyby zaś zaistniała potrzeba krótkiego składowania, należy je przetrzymywać w temperaturze od 0 do -TC i wilgotności 85—90%.

11.1.10. Choroby nieinfekcyjne

Zanik liści sercowych i biczykowatość liści kalafiora. Choroba ta wywołana jest niedoborem molibdenu lub niskim pH podłoża; na skutek niedostatku tego składnika zanikają liście sercowe i nie tworzą się róże. Wyrastające liście mają silnie zwężoną, tzw. biczykowatą blaszkę liściową.

Zapobieganie. Właściwe nawożenie podłoża i doprowadzenie jego odczynu prawie do obojętnego.

11.2. Kalarepa — Brassica oleracea L. var. gongylodes

11.2.1. Znaczenie gospodarcze

Kalarepa nie znalazła u nas dotychczas uznania w uprawie szklarniowej. Jest uprawiana

wczesną wiosną w tunelach i różnego typu skrzyniach inspektowych. Małe wymagania klimatyczne i wysoka wartość biologiczna kalarepy przemawiają za rozszerzeniem jej uprawy pod osłonami. W Niemczech kalarepa jest rośliną dość popularną w uprawie szklarniowej. Wiele uwagi poświęca się jej również w Holandii, gdzie w roku 1984 areał uprawy kalarepy w szklarni wynosił około 70 ha.

11.2.2.    Wartość biologiczna

Kalarepa charakteryzuje się wysoką zawartością składników mineralnych oraz witamin. Według Bielki (1969) zawiera ona 60 mg% witaminy C w zgrubieniach i 120 mg% w liściach. Należy podkreślić również jej zasobność w wapń i żelazo. W zgrubieniach znajduje się około 70 mg% Ca i 0.8 mg% Fe. natomiast w liściach ilości te są kilkakrotnie większe. Stąd najwcześniejszą kalarepę powinno się spożywać z liśmi. dostarczającymi organizmowi najwięcej składników odżywczych.

11.2.3.    Czynniki wzrostu i ich regulacja w pomieszczeniach

Temperatura. Kalarepa nie jest zbyt wrażliwa na niską temperaturę. Rośnie już w temperaturze powyżej 5°C. Optymalna temperatura wzrostu mieści się w granicach 16—20°C w dzień i 6—12°C w nocy. Utrzymywanie nocą temperatury około 6°C nie obniża plonu ogólnego, ale może zmniejszyć plon zgrubień pierwszego wyboru oraz opóźnić o 3—4 dni zbiór (Milde 1982). Uprawa kalarepy w temperaturze poniżej 6'C może doprowadzić do jarowizacji. w wyniku której bez wiązania zgrubień wybija pęd kwiatowy.

To samo zjawisko może również wystąpić przy przegrzaniu roślin, tj. w temperaturze powyżej 25°C.

Światło. Kalarepa wymaga dość inten-