80106 img280 (4)

[ko-e-tił-nc-o|. Zasada ta dotyczy różnych połączeń samogłosek śre-nich [cj, [o] i niskiej [aj.

3)    Grupy składające się z jednej samogłoski wysokiej a drugiej niskiej lub Średniej (np. ia, io, ue, ei, au itd.) tworzą jedną sylabę o ile stanowią dyftong: sueldo [sweł-doj, reina [rei-na], vianda [bjan-daj, tercio [ter-8jo].

4)    Samogłoski wchodzące w skład analogicznych grup ([a, e, oj + [i, uJ i odwrotnie tworzą odrębne sylaby wtedy, gdy akcentowana jest samogłoska [i] lub [u]: maiz [ma-i9J, comia [ko-mi-aj, tahur [ta-urj, prohibe [pro-iBe], maido [ma-i-5o], reune [re-u-nej. W podobnych przypadkach akcentowana jest samogłoska będąca na ogół słabszą. W związku z tym cała grupa przestaje być dyftongiem.

5)    Tryftongi — identycznie jak dyftongi — tworzą sylabę lub wchodzą w jej skład: desviais [des-Bjais], guay [gwai].

Spółgłoski

ł) Jedna spółgłoska w pozycji interwokałnej

Spółgłoska znajdująca się między dwiema samogłoskami łączy się w jedną sylabę z drugą samogłoską: trabajo [tra-Ba-xo], cama [ka-maj. 2) Dwie spółgłoski w pozycji interwokałnej

a)    Spółgłoski te wchodzą w skład dwóch różnych sąsiadujących ze sobą sylab (pierwsza spółgłoska łączy się z poprzedzającą ją samogłoską, druga — z samogłoską następującą po niej): aha [al-8aj, manta [man-taj, pampa [pam-paj, esperar [es-pe-rarj. Podział ten często nie jest zgodny z budową morfologiczną (np. manuscrito [ma-nus-kri-to]) i dotyczy grup spółgłoskowych nie występujących w nagłosie wyrazu i oznaczanych przez grafemy <st, sp, sc, ct, nt, łz, rn) itd.

b)    Wyjątki od wyżej podanej reguły stanowią grupy spółgłoskowe przekazywane na piśmie przy pomocy grafemów <b, p, f, g, c) + <1, r>, a także <d, t) + <r>: biedo [ble-5o], nublado [nu-Bla-Óoj, bruja [bru-xa], obrazo [a-bra-0oj, plażo [pia-8o], repleto [fe-ple-toj, preslar [pres-tar], oprimido [o-pri-mi-5oJ, jlorecer [flo-re-0erj, aflojar [a-flo-xar], frasco [fras-ko], azufre [a-9u-fre], global[glo-Ba!J, aglutinan-te [a-rlu-ti-nan-tej, grado [gra-5oJ, agradecer Ja-vra-óe-0er], clarin [kla-rin], declaración [de-kla-ra-0jón], crorno [kró-mo], lucroso [lu-kró-so], droga [dró-Yaj, adrizado [a-5ri-0a-5o], trigo [tri-yoj, retraso [re-tra-soj, Podane przykłady świadczą o tym, iż wszystkie wymienione grupy spółgłoskowe występują także w nagłosie.

1

3) Trzy spółgłoski (i więcej) w pozycji interwokałnej    i

a)    Grupę C + C + C boczna lub drżąca dzieli się tak, aby dwie    j

ostatnie spółgłoski należały do tej samej sylaby:    emprender    |

[ein-pren-der], influencia [in]-flwen-0ja], restringir [res-trig-xir], emb-    j

lema [em-ble-ma],    |

b)    Grupę składającą się z nosowego fonemu /n/, dziąsłowego /s/    %

i innej spółgłoski rozgranicza się zawsze w ten sposób, iż do jednej    |

sylaby należy zbitka ns, zaś znajdująca się po niej spółgłoska łączy się    j

z sylabą następną: transportar [trans-pór-tar], instructor [ins-truk-tór].

Podobnie postępuje się w innych rzadkich przypadkach typu adscribir    i

[a5s-kri-Dir], Grupy te rozdziela się tak, aby na początku sylaby nie znajdowała się zbitka, nie występująca w języku hiszpańskim w nagłosie.    jj'.

Uwaga: Przenoszenie wyrazów odbywa się w języku hiszpańskim    jH

w zasadzie zgodnie z podziałem sylabicznym¹. Nie przenosi się jednak,    jj    :

a także nie zostawia się na końcu wiersza, sylab składających się    j?    i

z jednej samogłoski. Powinno się zatem przenosić co-mia, agui-la, a nie    JiJ

a-guila i comi-a. Przy przenoszeniu nie rozdziela się również sąsiadują-    jj    j

cych ze sobą samogłosek, nawet wtedy, gdy należą one do różnych '    ijj    !i

sylab. Prawidłowym jest zatem przenoszenie typu: mctes-tro, boa-to,    \    _:

a nie ma-estro i bo-ato.    I!‘

i ■¹

Ćwiczenia

1. Powtórzyć za lektorem następujące wyrazy i podzielić je na sylaby:

a) ehano, ala, espontaneo, ira, nucleo, ola, dean, cihora, fariseo,    fjj

meollo, ud!, myci, aeropuerto, poetisa, saetazo, huevo, lenia, sainete,    §

oasis, caida, lengua, veinle, traigo, incluido, naipe, reunión, ambiente,    ||

baid, hueiga, traido, aleonado, alcahneteria, alcaloide, reuma, extraor-    ||

dinario, averiguais, peineta, enyiais, teina, bohemia.    ||

1>) rcnna, bolada, magico, pirata, sacomano, toledano, yaricela,    j-l

zapate.ro, caracolada, atono, chulela, dibujo, fichero, golosina, linaje.

c)    hasta, linterna, bcistante, calzado, atascado, nocturno, caspa,

mantenimiento, raspante, nostalgia, reportamiento, palmoteo,    respec-    |i-]

tivamente, sempitemo, torvisco, vascongado, zangandungo,    clantesco,    |

enseńanza, espiritista, farfantonada.    k

59

1

Ze względu na tzw. kryterium historyczno-morfologiczne wyrazy nosolros, nosotras, msotros. wsolras przenoszą się według modelu nos-otros.