NERWY OBWODOWE 167
obciążenia, która wogóle jest dość znaczna; tak nerw środkowy i łokciowy u człowieka nie rozrywają się wskutek obciążenia aż od 20—25 klgr., nerw kulszowy może znieść obciążenie do 54 klgr.; pod wpływem wyższych obciążeń nerw się przerywa. Jeżeli jednak po obciążeniu, bliskiem do tego, które wywołuje przerwanie nerwu, badamy stan włókien nerwowych pod mikroskopem, tc znajdziemy, że w tym przypadku pozostaje całą tylko osłonka Schwanna, we wszystkich zaś innych składowych częściach nerwu powstają mniejsze lub większe przerwy, szczególnie w osłonce rdzennej.
Z innych własności fizycznych układu nerwowego wypada jeszcze zaznaczyć nadzwyczajną łatwość, z jaką pierwiastki nerwowe zostają nasiąkane wodą; tak mózg może wchłonąć do 50°/0 swej objętości. Podobnież pochłaniają wodę i nerwy, jakkolwiek w znacznie niższym stopniu. Nietylko jedna woda. lecz jak wskazują doświadczenia i rozmaite gazy, lub ciecze w stanie gazowym, mogą łatwo tkankę nerwową nasiąkać. Mając nerw żywy możemy go bardzo łatwo zatruć parą wyskoku, chloroformu lub eteru, bardzo małą ilością amoniaku albo C02, a niekiedy z tego stanu obudzić przez wprowadzenie O, jeżeli pod wpływem tych pierwszych czynników żywotne własności nerwu nie zostały zniszczone. Ponieważ nerw przedstawia pewną grubość, oczywiście więc, że gazy lub ciecze w stanie gazowym, których w tym przypadku używamy, muszą przechodzić przez zewnętrzne warstwy włókna nerwowego, ażeby wywrzeć swoje działanie na włókna osiowe. Przejście to odbywa się wogóle dość szybko.
Własności fizyologiczne włókien nerwowych.
Przewodzenie. Główną zasadniczą własnością nerwów jest przewodzenie stanu czynnego. Widzieliśmy już na początku tego rozdziału, że nerwy są jedynymi pośrednikami w ustroju pomiędzy powierzchnią czuciową, a rozmaitymi narządami wewnętrznymi, których zadaniem jest spełnianie pewnych określonych funkcyj w ustroju. Ściśle rzecz biorąc, nerwy są tylko pośrednikami między zakończeniami obwodowemi nerwowemi, a komórkami nerwowemi rdzenia lub mózgu, t. j. ośrodkami. Wszelkie wpływy zewnętrzne działają przedewszystkiem na zakończenia nerwowe w powierzchni czuciowej i wywołują w pierwszym rzędzie zmianę w tych zakończeniach. Dopiero ta zmiana zapomocą nerwów przenosi się albo do