CCF20081102053

Na tej samej zasadzie niewystępowanie poszczególnych oznak reaktywności niekoniecznie wskazuje na nieuważne słuchanie. Uczeń podstawówki napominany, by „siedział spokojnie i słuchał”, może w rzeczywistości słuchać bardzo uważnie, Niektórzy z nas ledwo przebrnęli przez szkołę. To, że przyjaciel staje dalej niż zwykle, kiedy do ciebie mówi, nie oznacza, że w tym momencie lubi cię mniej, Jeśli jednak przyjaciel ów równocześnie mówi w sposób bezosobowy, z mniejszym niż zwykle kontaktem wzrokowym, nie tak jak zwykle zwrócony do ciebie twar/i| i nieoczekiwanie kończy konwersację bez wyjaśnienia, to masz prawo sądzić, że sprawy mają się niedobrze.

3. Po trzecie, nawet jeśli interpretujesz prawidłowo zachowanie, możesz się mylić co do konsekwencji tej interpretacji, dopóki nie rozumiesz w pełni kontekstu. Nil przykład śmiech zalicza się do najbardziej jednoznacznych zachowań niewerbul nych, jakie można zaobserwować - zazwyczaj oznacza, że śmiejący się uważa coś za zabawne. Ale słuchacz musi jeszcze stwierdzić, jakie jest źródło rozbawieniu, Pewnego razu pewien profesor rzucił uwagę, którą uważał za dowcipną i odwrócił się do tablicy. Czuł, że coś wyszło nie tak, gdy spodziewane parsknięcie przerodzi ło się w rechot, odwrócił się z powrotem do sali wyraźnie zdezorientowany. Wtedy jakiś litościwy student zwrócił mu uwagę, że ma sweter „w serek” założony tył im przód.

Czasami informacje potrzebne do wyciągnięcia trafnych wniosków są po prosili niedostępne w trakcie zachowania niewerbalnego. Magistrantka - samotna maiku dwojga małych dzieci - kontynuowała indywidualny tok studiów pod opieką swojego profesora. W czasie jednego z ich spotkań dziewczyna była wyraźnie bardziej reaktywna i wesoła niż zwykle. Często się uśmiechała, była bardziej ożywiona, a z jij głosu przebijało zadowolenie i podniecenie. Pod koniec spotkania profesor zapytał ji|, czy sądzi, że przerobiony materiał będzie przydatny do pracy magisterskiej. Odrzekli!, „Przemyślę to później, kiedy się uspokoję”. Tuż przed spotkaniem otrzymała czek pokrywający zaległe alimenty za ponad rok. Jeśli zachowanie jest postrzegane w izu lacji od kontekstu, w jakim się pojawia, to interpretacje są bardziej narażone im nietrałhość. Czasami po prostu o kontekście nie wiemy tyle, ile trzeba.

Podsumowanie

Opisaliśmy niewerbalne składniki interakcji najpierw pod kątem zachowaniu ekspresyjnego, następnie z perspektywy osoby, która interpretuje ekspresje niewerbul ne partnera interakcji. Użyto kilku powszechnie stosowanych schematów klasyfikacji dziedziny zachowania niewerbalnego w interakcji i omówiono pięć wzajemnie powiązanych właściwości zachowania niewerbalnego. Podczas interakcji zachowaniu niewerbalne: (1) są wytwarzane bez przerwy, (2) są wytwarzane względnie częsln poza kontrolą świadomości, (3) mają charakter niearbitralny, (4) ich znaczenie jokl zdeterminowane kontekstem oraz (5) są wytwarzane w zintegrowanych zbiorach.

Bibliografia

Argyle M., Cook M. (1976) Gazę and Mutual Gazę, London, Cambridge University Press. Birdwhistell R. L. (1955) Background to Kinesics, „ETC” 13, 10-28.

Birdwhistell R. L. (1970) Kinesics and Context: Essays on Body Motion Communication, Philadelpliiii University of Pennsylvania Press.

Bowers J. W., Metts S. M., Duncanson W. T. (1985) Emotion and Communication, w: Handboak ul

Inlcrpersonal Communication, M. L. Knapp, G. R. Miller (red.), Beverly Hills, CA, Sagę 1'uhlicutions.

.........u I K. (1985) Nonverbal Signals, w: Handbook of Interpersonal Communication, M. L. Knapp,

11 R Miller (red.), Beverly Hills, CA, Sagę Publications.

" "i.....u 1 R-, Jones S. B. (1976) Toward a Theory of Personai Space Expectations and Their

Ylolations, „Humań Communication Research” 2, s. 131-146.

^............... K„ Saine T. (1978) The Unspoken Dialogue: An Introduction to Nonverbal Communication,

IliiNlon, Houghton Mifflin Co.

¹ 'ir Ilu 1 N. (1981) Mutual Influence in Expressive Behavior: Adult-Adult and Infant-Adult Interaction, „Psychological Bulletin” 89, s. 101-132.

" I. M .1., 0’Hair H. D. (1993) Nonverbal Communication and Deception: Differences in l^,ii i'plion Cues Due to Gender and Communication Dominance, „Communication Mono-lllliphs”, 176-192.

" lillu I F., Ellyson S. L. (1982) Decoding Visual Dominance: Attributions of Power Based on luiutlw Percentages of Looking while Speaking and Looking while Listening, „Social Psycho-lugy Quaterly” 45, 106-113.

^....... dli S. (1975) Interaction Units During Speaking Turns in Dyadic, Face-to-Face Conversations,

w <hganization of Behavior in Face-to-Face Interaction, A. Kendon, R. M. Harris, M. R. Key, Hic llague, Mouton.

¹ • umil I¹ Friesen W. V. (1969) NonverbaI Leakage and Clues to Deception, „Psychiatry” 32, 88-106.

• i umil IV, I riessen W. V. (1971) Constancy accross Cultures in the Face and Emotion, „Journal ni 1'ersonality and Social Psychology” 17, 124-129.

^{1 1} "iiin I'., ITiesen W. V. (1975) Unmasking the Face, Englewood Cliffs, NJ, Prentice Hall.

Min lny I li., Leathers D. (1980) Nonverbal Indicators of Deception: A New Theoretical Perspective, i mnmunication Monographs” 47, 119-131.

¹ in '• li., Yarbrough A. E. (1985) A Naturalistic Study of the Meanings ofTouch, „Communication Monographs” 52, 19-56.

' ¹ i|i|i M I . (1978) Noneerbal Communication in Humań Interaction, New York, Holt, Rinehart and Wlliston.

¹ mi|i|i M, I... Cody M. J., Reardon K. K. (1987) Nonverbal Signals, w: Handbook of Communication Science, C. R. Berger, S. H. Chafee, Beverly Hills, CA, Sagę Publications.

' i' i im M, L., (1968) Spatial Faclors in Social Interactions, „Humań Relations” 21, 351-361.

¹ | i • i (i, I.. (1958) Paralanguage: A First Approximation, „Studies in Linguistics” 13, 1-12.

lyiiiiilu przeglądowe

¹ Wy|mtnij różnicę między używanymi tutaj terminami ekspresyjne i interpretacyjne.

' iliillnluj następujące terminy żargonowe z tego rozdziału: wokalika, kinezyka, proksemika, hnptykfi, ilustratory, regulatory, emblematy, adaptatory, znaki ikoniczne, relacja dominacji, pi/oijok niewerbalny.

¹ lul u |ost różnica między „arbitralnymi” znakami komunikacji (rozdział 3) a znakami „ikoni-

innymi"?

¹ Inklti jost znaczenie tezy Grove’a, że znaki niewerbalne wytwarzane są w „zbiorach” lub

uokwencjach”?

¹ niiv« twierdzi, że oceniając, czy ktoś kłamie, nie można polegać na pojedynczych ozna-i u li nlowerbalnych. Dlaczego?

i" "nilu do omówienia

l ml/lo mówią niekiedy o tym, jak ktoś „przestał komunikować się" lub do jakich problemów iiiuJii prowadzić „zakończenie” komunikacji. Czy zdaniem Grove’a ludzie są w stanie Iu. iuilać” komunikować się niewerbalnie? Wyjaśnij to.